Rejestracja auta w pełni online

Sejm przyjął nowelizację Prawa o ruchu drogowym, która wprowadza szeroką cyfryzację procesu rejestracji pojazdów. Zmiany są elementem rządowego pakietu deregulacyjnego i mają ułatwić życie zarówno kierowcom, jak i urzędnikom, przenosząc maksymalnie dużo formalności do świata online, w tym do aplikacji mObywatel.

Nowe przepisy pozwolą właścicielowi pojazdu złożyć w pełni elektroniczny wniosek o rejestrację auta. Będzie można to zrobić przez usługę udostępnioną przez Ministra Cyfryzacji, przez aplikację mObywatel albo tradycyjnie w urzędzie, gdzie dane do systemu wprowadzi urzędnik na podstawie przekazanych informacji. Dla kierowców oznacza to możliwość załatwienia sprawy bez wychodzenia z domu, a dla urzędów – mniej papieru, krótsze kolejki i niższe koszty archiwizacji. Zniknie również obowiązek dostarczania papierowego zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego, jeśli informacja ta jest już w Centralnej Ewidencji Pojazdów.

Istotnym elementem nowelizacji jest wprowadzenie usługi AVI (Actual Vehicle Information), czyli narzędzia do elektronicznej wymiany danych o pojeździe przed jego rejestracją. Polskie urzędy będą mogły pobierać dane pojazdu sprowadzonego z innego państwa członkowskiego UE bezpośrednio z jego krajowej ewidencji za pośrednictwem Krajowego Punktu Kontaktowego. Z kolei administracje innych krajów uzyskają dostęp do polskiej bazy poprzez Centralną Ewidencję Pojazdów. Wymiana informacji będzie odbywać się przez system EUCARIS, który łączy bazy danych państw członkowskich. Ma to znacząco ograniczyć ryzyko oszustw i rejestracji samochodów o niejasnym pochodzeniu.

Nowelizacja upraszcza też szereg codziennych formalności związanych z tablicami rejestracyjnymi i obrotem autami. Zniesiony zostanie obowiązek legalizacji dotychczasowych tablic w przypadku zachowania numeru rejestracyjnego – właściciel pojazdu nie będzie musiał przynosić tablic do urzędu, wystarczy jego oświadczenie, że są czytelne i nieuszkodzone. Doprecyzowano również, że nie trzeba składać wniosku o rejestrację pojazdu, jeśli zostanie on sprzedany przed upływem terminu na rejestrację. Dla osób prywatnych to 30 dni od nabycia, a dla przedsiębiorców zajmujących się obrotem pojazdami 90 dni. Zmiana ta była szczególnie oczekiwana przez branżę handlu samochodami.

Kierowcom ułatwi życie także możliwość uzyskania w dowodzie rejestracyjnym potwierdzenia, że samochód jest przystosowany do ciągnięcia przyczepy bez konieczności wykonywania dodatkowego badania technicznego, o ile informacja ta znajduje się w dokumentach homologacyjnych pojazdu.

Nowe przepisy przewidują też wygodniejsze mechanizmy dostępu sądów do danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Centralnej Ewidencji Kierowców. Minister Sprawiedliwości będzie mógł występować z jednym wspólnym wnioskiem o dane z CEPiK w imieniu wszystkich sądów, podczas gdy obecnie poszczególne jednostki składają setki indywidualnych zapytań. Ma to uprościć postępowania i przyspieszyć proces technicznego podłączania sądów do systemu.

Większość przyjętych przepisów wejdzie w życie po sześciu miesiącach od dnia ogłoszenia ustawy. Część regulacji doprecyzowujących wyłączenia z obowiązku składania wniosku o rejestrację zacznie obowiązywać już po 14 dniach. Usługa AVI oraz możliwość złożenia w pełni elektronicznego wniosku o rejestrację pojazdu, w tym przez mObywatela, zostaną uruchomione 18 stycznia 2027 roku, po dostosowaniu systemów informatycznych. W praktyce oznacza to, że rejestracja auta stopniowo przeniesie się na ekran smartfona, bez sterty papierów i wielogodzinnego stania w kolejce.