Analiza cen połączeń typu F2M na rynku detalicznym

UKE przygotowało porównanie cen usług połączeń telefonicznych do sieci ruchomych świadczonych przez Telekomunikację Polską i jej największych, stacjonarnych konkurentów w 2005 i 2008 roku.

Od 2005 roku stawki hurtowe za zakończenie połączeń z sieci stacjonarnych w sieciach ruchomych (stawki MTR) w Polsce są regulowane. W latach 2007 i 2008 Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej wydał kolejne decyzje, w których nakładał obowiązek dostosowania hurtowych stawek z tytułu zakańczania połączeń głosowych w publicznych ruchomych sieciach telefonicznych i określił wielkość tych stawek oraz okres ich obowiązywania w rozliczeniach międzyoperatorskich. W lipcu 2007 roku wydana została decyzja określająca wielkość maksymalnych stawek detalicznych, zobowiązująca Telekomunikację Polską S.A. do obniżenia cen detalicznych za połączenia kierowane do sieci ruchomych.

Przedmiotem tej analizy jest zatem pokazanie – z punktu widzenia konsumentów, a więc cen detalicznych – zmian, jakie zaszły na rynku w wyniku tych decyzji. Porównane zostały ceny stosowane w latach 2005-2008 w rozliczeniach z abonentami w sieciach największych, pod względem liczby abonentów, operatorów świadczących usługi połączeń telefonicznych. Pokazany został również trend cen połączeń wykonywanych przez abonentów sieci stacjonarnych do abonentów sieci ruchomych czyli tzw. połączeń F2M (ang. Fixed to Mobile). Dane dotyczące usług analizowanych podmiotów pochodzą z cenników zamieszczonych na stronach internetowych operatorów. W niniejszej analizie zostały omówione i porównane oferty: TP S.A., Netii S.A., Tele2 Polska i Telefonii Dialog SA.

Uogólniając wnioski z tej analizy, pomiędzy rokiem 2005 a 2008 na rynku połączeń F2M wystąpiły następujące zmiany:

• nastąpiło znaczne obniżenie cen za połączenia kierowane do sieci ruchomych wykonywane we wszystkich okresach taryfikacyjnych i we wszystkich analizowanych operatorów sieci stacjonarnych,

• operatorzy znacznie uprościli stosowane plany taryfikacyjne, głównie poprzez ujednolicenie metod naliczania opłat za te połączenia,

• niewątpliwie na obniżenie wielkości cen za połączenia F2M w badanym okresie miał wpływ Regulator poprzez wydawane decyzje administracyjne, które skutkowały zmianami cen zarówno hurtowych jak i detalicznych,

• znacznie zmniejszyło się zainteresowanie klientów sieci stacjonarnych wykonywaniem połączeń kierowanych do sieci ruchomych, co jest spowodowane przekonaniem o braku opłacalności wykonywania takich połączeń, bardzo dużą popularnością usług telefonii mobilnej (wzrostem połączeń M2M) oraz większą popularnością nowych technologii jak na przykład telefonia VoIP, gdzie nie ma znaczenia do jakiej sieci kierowane jest połączenie.

Podsumowanie raportu

Przeprowadzona analiza pokazuje, że w latach 2005-2008 nastąpiło znaczne obniżenie cen za połączenia kierowane do sieci ruchomych wykonywane przez klientów indywidualnych największych operatorów sieci stacjonarnych we wszystkich okresach taryfikacyjnych.

Zaznaczyć należy, że do obniżenia wielkości cen za połączenia F2M w badanym okresie przyczynił się w znacznej mierze Prezes UKE, który począwszy od 2005 roku wydał ok. 40 decyzji dotyczących obniżenia stawek MTR na rynku hurtowym, w zakresie współpracy międzyoperatorskiej. W lipcu 2007 Prezes UKE wydał również decyzję dotyczącą określenia maksymalnych stawek detalicznych za 1 minutę połączenia F2M rozpoczynanego przez abonentów TP S.A., co spowodowało znaczne obniżenie przez operatora zasiedziałego wielkości cen za połączenia F2M we wszystkich oferowanych planach taryfowych. W decyzji tej rozróżniono wielkość opłat w taki sposób, że zastosowano inne stawki za połączenia F2M kierowane do operatorów sieci ruchomych takich jak: Plus, Era i Orange, a inne za połączenia kierowane do sieci Play, co wynika z różnicy w regulowanych opłatach dotyczących współpracy międzyoperatorskiej pomiędzy operatorem zasiedziałym a P4 Sp. z o.o. Zastosowane w powołanej decyzji Prezesa UKE z lipca 2007 roku zróżnicowanie stawek za zakończenie połączenia w poszczególnych sieciach ruchomych znajduje obecnie odzwierciedlenie w cennikach TP S.A., gdyż stawki za połączenia F2M kierowane do operatorów sieci ruchomych tj. Era, Plus i Orange są niższe niż za połączenia kierowane do sieci Play.

Choć Telekomunikacja Polska S.A odwołała się od powołanej powyżej decyzji Prezesa UKE, a w styczniu 2009 roku Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów umorzył postępowanie administracyjne dotyczące projektu zmiany tego cennika, co spowodowało, że maksymalne ceny detaliczne za 1 minutę połączenia F2M określone w przedmiotowej decyzji przestały obowiązywać - operator zasiedziały nadal stosuje ceny za połączenia kierowane do sieci Play określone w przedmiotowej decyzji jako maksymalne stawki.

Ceny za połączenia F2M w obecnie (od dnia 1 marca 2009 roku) obowiązujących planach taryfowych TP S.A. przeznaczonych dla klientów indywidualnych zostały obniżone lecz tylko za połączenia kierowane do operatorów sieci ”zasiedziałych” tj. Plusa, Ery i Orange, nie zmieniła się zaś wielkość cen za połączenia kierowane do sieci Play.

Analizowani operatorzy sieci stacjonarnych nie wyróżniają cen do operatorów MVNO, traktując połączenia do nich kierowane jak połączenia kierowane do ich „hostów” tj. operatorów takich jak: Orange, Era i Plus, którzy udostępniają swoją infrastrukturę operatorom MVNO. Wyjątek stanowi tutaj Tele2, które poprzez połączenia do pozostałych sieci ruchomych rozumie połączenia do Play oraz MVNO.

Przeprowadzane na zlecenie UKE badania konsumenckie wskazują, że pomimo spadku cen połączeń kierowanych do sieci ruchomych, w badanym okresie zmniejszyła się liczba wykonywanych połączeń F2M. W 2008 roku odnotowano o 1/3 mniej połączeń kierowanych do sieci ruchomych wykonywanych w ciągu tygodnia. Natomiast o 72% wzrosła liczba połączeń F2M wykonywanych sporadycznie czyli rzadziej niż raz na pół roku.

Wyniki przeprowadzonego badania jednoznacznie wskazują na znaczny spadek zainteresowania wykonywaniem połączeń F2M przez abonentów operatorów sieci stacjonarnych - pomimo obniżenia cen za wykonywanie takich połączeń.

Na zmniejszenie zainteresowania wykonywaniem połączeń kierowanych do sieci ruchomych wpływ miały:

• wysokie ceny stosowane przez operatorów sieci stacjonarnych w 2005 roku, co spowodowało większą opłacalność wykonywania połączeń typu M2M, a więc gwałtowny wzrost użycia telefonów komórkowych,

• istotny wzrost dostępności usług telefonii ruchomej.

Obecnie, pomimo znacznego spadku cen połączeń kierowanych do sieci ruchomych przekonanie o niekorzystnych relacjach cenowych nadal istnieje i abonenci w dalszym ciągu w celu wykonywania połączeń do sieci ruchomych korzystają z telefonów komórkowych, co jest również konsekwencja wysokiego, ponad 110% stopnia penetracji usług mobilnych. Telefon stacjonarny zaś służy obecnie przede wszystkim do wykonywania połączeń lokalnych. Również wzrastająca popularność nowych technologii jak na przykład telefonii VoIP, gdzie nie ma znaczenia do jakiej sieci kierowane jest połączenie, z pewnością będzie jednym z powodów utrzymania się tej tendencji w przyszłości.