Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet AGH w Krakowie stanie na czele konsorcjum, które zrealizuje projekt Gaia AI Factory – drugą w kraju Fabrykę AI.
Wartość projektu: ok. 300 mln zł (70 mln euro), współfinansowanie po połowie przez Polskę i Komisję Europejską w ramach EuroHPC JU (Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie w zakresie Obliczeń Wielkiej Skali). Polski wkład zapewniają Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Cyfryzacji.
Priorytetowe obszary zastosowań: ochrona zdrowia, sektor kosmiczny, rozwój dużych modeli językowych (LLM).
Powiązania europejskie: Gaia AI Factory powstaje w sieci europejskich Fabryk AI koordynowanej przez EuroHPC JU. Polska już uczestniczy w niej poprzez PIAST AI Factory (PCSS, Poznań). Gaia (Kraków) i PIAST (Poznań) będą blisko współpracować z LUMI AI Factory (Finlandia), budując rozproszony ekosystem badań, innowacji i wdrożeń zaufanej AI w Europie.
AI Gigafactories: Polska – wraz z Estonią, Litwą i Łotwą – bierze udział w inicjatywie KE AI Gigafactories, ukierunkowanej na infrastrukturę nowej generacji dla modeli o bilionach parametrów (multimodalnych, symulacyjnych, językowych). Fabryki AI (Gaia/PIAST/LUMI) zapewniają krajową przestrzeń do szkolenia/testów/wdrożeń, a Gigafabryki AI – europejskie centra o mocy dla najbardziej zaawansowanych modeli. Projekty są komplementarne i budują suwerenność technologiczną UE (obliczenia + dane + know-how).
Konsorcjum Gaia AI Factory: ACK Cyfronet AGH i Wydział Technologii Kosmicznych AGH (Kraków); Wrocławskie Centrum Sieciowo-Superkomputerowe PWr; Centrum Informatyczne TASK Politechniki Gdańskiej; ICM Uniwersytetu Warszawskiego; Narodowe Centrum Badań Jądrowych; NASK PIB; OPI PIB; Sano – Międzynarodowa Fundacja Badawcza (Centrum Zindywidualizowanej Medycyny Obliczeniowej); Małopolskie Centrum Biotechnologii UJ; Instytut Matki i Dziecka; Krakowski Park Technologiczny.