Jak bezpiecznie korzystać z internetu - nasze porady

Internet od dawna jest nieodzowną częścią naszego życia. Ostatnio zaś czas pandemii koronawirusa uświadomił nam jeszcze bardziej jego znaczenie. W naturalny sposób będąc odciętymi od możliwości bezpośredniego kontaktu ze znajomymi czy rodziną, wiele osób zaczęło jeszcze intensywniej utrzymywać i budować relacje za pomocą mediów społecznościowych. Mocno wzrosła popularność platform streamingowych, zakupów online, a nawet korzystania z e-urzędów.  Wszystkie te czynności wykonywane są za pomocą komputera lub smartfona podłączonego do sieci. Ze smartfona nawet częściej, co potwierdzają dane Gemiusa z czerwca tego roku. Wynika z nich, że liczba internautów w Polsce wyniosła wówczas ogółem 27,2 mln, z czego na komputerach osobistych i laptopach z sieci korzystało – 22,3 mln, a na urządzeniach mobilnych (smartfony i tablety) 23,7 mln.

Młodzi cały czas online

Z internetu przez urządzenia mobilne szczególnie chętnie korzystają zaś dzieci i młodzież – i zazwyczaj wolą używać do tego celu smartfona niż komputera. Bycie online otwiera przed dziećmi szereg możliwości, ale także niesie ryzyko zagrożeń, takich jak np. FOMO, czyli lęk przed odłączeniem, co może prowadzić do uzależnienia od internetu. Z badania NASK „Nastolatki 3.0” wynika, że dzieci samodzielnie zaczynają korzystać z zasobów internetowych już od siódmego roku życia. Obecnie średni czas korzystania z internetu wśród nastolatków wynosi ponad 4 godziny dziennie, ale posługiwanie się powszechnie dostępnymi smartfonami może oznaczać, że młodzi są online praktycznie cały czas.

Inną kwestią jest korzystanie z nieodpowiednich dla dzieci treści czy niebezpieczne znajomości w sieci oraz zagrożenia takie jak child grooming (uwodzenie dziecka przez internet,) sextortion  (szantaż intymnymi materiałami) czy sexting (rozsyłanie przez sieć prywatnych intymnych materiałów).

Rola rodziców zawsze najważniejsza

Oczywiście trzeba niwelować takie ryzyka. Zawsze najbardziej skuteczną metodą jest dobry kontakt rodzica z dzieckiem. Warto wiedzieć, czym się dziecko interesuje, jakie strony internetowe przegląda, z kim przez sieć rozmawia i z kim się komunikuje.  Podczas rozmowy zaś uświadamiać je, jak w sposób bezpieczny korzystać z internetu, by np.  nie paść ofiarą hejtu czy nie stać się celem internetowych oszustów lub pedofilów.

Chroń Dzieci w Sieci

Jednak delektowanie się kawą nie musi oznaczać rezygnacji z picia herbaty. Dlatego też warto dodatkowo wesprzeć się technologią. Przykładowo, Orange oferuje usługę  „Chroń Dzieci w Sieci”, która  pozwala na kompleksową ochronę dzieci online przed dostępem do nieodpowiednich dla nich treści podczas  korzystania ze smartfonów i tabletów. Umożliwia również rodzicom dbanie o to, by dzieci nie spędzały w internecie za dużo czasu, pozwala określić, z jakich aplikacji mogą bezpiecznie korzystać.  A według raportu „Rodzice 3.0” opublikowanego przez NASK, rodzice i opiekunowie często nawet niedoszacowują czasu, który ich podopieczni spędzają w Internecie i nie kontrolują oglądanych przez nie treści. Tylko co piąty (21,2 proc.)  z nich zadeklarował, że w domu jest zainstalowany filtr rodzicielski lub inna technologia, która ogranicza dostęp do niebezpiecznych treści.

Znajdźmy się

Oczywiście świadomość zagrożeń, nie może oznaczać, że dziecko będzie odcięte przez rodziców od smartfona czy internetu na amen. Przecież dzięki temu, że nasze dziecko ma smartfon przy sobie i my możemy być bardziej spokojni o bezpieczeństwo naszych latorośli. Na przykład, jeśli zdecydujemy się skorzystać z usługi Orange „Znajdźmy się”. Umożliwia ona nielimitowaną lokalizację dwóch telefonów bliskich osób (nie tylko dzieci, ale i np. osób starszych) w trosce o ich bezpieczeństwo. Jej użytkownik może także otrzymywać powiadomienia, gdy członkowie grupy zmienią swoją lokalizację lub znajdą się w sytuacji zagrożenia. Usługa pozwala namierzyć telefon z dowolnej sieci, model starszego typu, a także smartfon bez dostępu do internetu czy GPS. Pozwala wyznaczyć strefy (np. w przypadku dziecka może to być szkoła i dom) – po ich opuszczeniu przez bliską osobę klient automatycznie zostanie o tym powiadomiony. Trzeba tu dodać, że chroniona osoba przy pierwszej próbie zlokalizowania musi wyrazić na to zgodę.

Orange Smart Care Premium

Nie bez kozery mówi się, że dziś bez smartfonu czujemy się trochę jak bez ręki, bo korzystamy z niego komunikując się ze znajomymi, szukając wiadomości, sprawdzając pogodę, robiąc zakupy, przeprowadzając transakcje bankowe, itd. Potwierdzają to dane z konsumenckiego raportu UKE z końca ubiegłego roku. Według nich z telefonu komórkowego korzysta dziś więcej niż dziewięciu na dziesięciu ankietowanych (92,9 proc.)  Ponad połowa użytkowników internetu w telefonie miała zainstalowaną aplikację bankową. Najbardziej popularnym typem aparatu jest zdecydowanie smartfon, którego używa około trzy czwarte użytkowników telefonii komórkowej. Wśród konsumentów poniżej 44 roku życia. odsetek ten wzrasta do ponad 90 proc. Nie może więc dziwić, że jego uszkodzenie może dla użytkowania stanowić spory kłopot. Szczególnie, gdy kupił je stosunkowo niedawno. Jednak przezorny zawsze ubezpieczony – osoby wyznające taką zasadę w ramach usługi „Orange Smart Care Premium” mogą skorzystać z jednej naprawy rocznie (bez limitu kwotowego) uszkodzeń mechanicznych telefonu (powstałych np. wskutek upadku urządzenia, takich jak pęknięcie wyświetlacza czy obudowy, czy zepsucie przycisku) oraz usunąć skutki zalania telefonu wodą, zachowując przy tym gwarancję producenta. Jeśli naprawa okaże się niemożliwa, klient może wymienić telefon na nowy. Przyczyna uszkodzenia telefonu nie ma znaczenia – naprawie podlega każde uszkodzenie mechaniczne.

Zabezpiecz PESEL

Jedną z plag ery cyfrowej jest kradzież danych. Czytając media, regularnie można natknąć się na informacje o wyciekach danych z urzędów, szpitali czy e-sklepów. Często towarzyszą temu dramatyczne historie osób, które padły ofiarą użycia ich danych przez przestępców i teraz muszą udowadniać, że to nie one wzięły kredyt lub kupiły drogi sprzęt elektroniczny na raty. Wprowadzona niedawno przez Orange usługa „Zabezpiecz PESEL” ma pomóc udaremniać oszustwa dokonywane z użyciem cudzych danych osobowych. W jej ramach użytkownik dostaje powiadomienie, gdy ktoś próbuje użyć jego numeru PESEL – czyli zawsze, gdy wpłynie zapytanie o jego PESEL do Krajowego Rejestru Długów BIG SA. Dzięki temu natychmiast może sprawdzić, czy jego dane nie zostały wykorzystane do zaciągnięcia zobowiązań finansowych – pożyczki, kredytu, podpisania umowy na abonament, czy zakupów na raty lub do założenia działalności gospodarczej. Alerty działają całodobowo, siedem dni w tygodniu.

Pakiet bezpieczeństwa

Podsumowując – dziś (szczególnie tym młodszym pokoleniom) trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie bez dostępu do internetu. Z drugiej strony zawsze trzeba pamiętać, że należy robić to z rozwagą i minimalizować związane z tym różnego rodzaju ryzyka. Dlatego też Orange postanowił zaproponować swym klientom podejście kompleksowe i wszystkie wspomniane powyżej usługi: Chroń Dzieci w Sieci, Znajdźmy się, Orange Smart Care Premium i Zabezpiecz PESEL zaoferował w jednym „Pakiecie bezpieczeństwa”. Mogą z niego skorzystać  klienci indywidualni, którzy mają wykupiony abonament komórkowy w Orange. Cena pakietu to 25 zł z VAT, a więc o ponad połowę mniej niż przy zakupie tych czterech usług osobno.  Czy to wysoka cena za pełne cyfrowe bezpieczeństwo? Każdy musi rozstrzygnąć ten dylemat indywidualnie. Oby nikt nie musiał wypowiadać przysłowia – mądry Polak po szkodzie.