Przemyślana strategia regulacyjna UKE: wycofane dwie obniżki MTR

UKE opublikowało stanowisko swojego prezesa w sprawie uregulowań dotyczących stawek za zakańczanie połączeń w sieciach ruchomych (MTR). Oto jego treść:

Zachodzące zmiany na rynku telekomunikacyjnym będące efektem rozwoju nowoczesnych technologii telekomunikacyjnych, wzrostu popytu na usługi telekomunikacyjne oraz postępującej liberalizacji tego rynku wymagają ciągłego dostosowania polityki regulacyjnej do zmieniającej się rzeczywistości. Jednym z narzędzi regulujących rynek telefonii ruchomej jest mechanizm regulacji stawek za zakańczanie połączeń w sieciach komórkowych. W opinii Prezesa UKE konieczne stało się dokonanie aktualizacji dotychczasowego podejścia regulatora przedstawionego w stanowisku z dnia 16 grudnia 2008 r. do kwestii regulacji stawek za zakańczanie połączeń w sieciach ruchomych. Przy weryfikacji dotychczasowego podejścia do kwestii regulacji stawek za zakańczanie połączeń w sieciach ruchomych Prezes UKE uwzględnił m.in. Zalecenie Komisji Europejskiej z dnia 7 maja 2009 r.

Zgodnie z Zaleceniem Komisji Europejskiej z dnia 7 maja 2009 r. najpóźniej od dnia 1 stycznia 2013 r. koszty wszystkich operatorów sieci komórkowych, którzy rozpoczęli swoją działalność przed dniem 1 stycznia 2009 r., powinny być kalkulowane w oparciu o model bottom-up kalkulujący przyrostowe koszty usługi zakańczania połączeń w sieciach komórkowych (FL-LRIC). Stawka MTR obliczona w wyniku zastosowania kalkulacji kosztów usług świadczonych przez najbardziej efektywnego operatora działającego w sieci ruchomej zdaniem Prezesa UKE powinna mieć zastosowanie do pozostałych podmiotów osiągających próg udziałów rynkowych pozwalających na efektywne konkurowanie z pozostałymi podmiotami.

Do momentu wyznaczenia stawek MTR w oparciu o wyniki modelu kalkulacji kosztów bottom-up stawki będą ustalane zgodnie z dotychczasowymi obowiązkami nałożonymi na poszczególnych operatorów w decyzjach SMP. W przypadku kosztów operatorów sieci ruchomych, na podstawie art. 40 Prawa telekomunikacyjnego Prezes UKE dokona weryfikacji przedstawionych przez operatorów telekomunikacyjnych uzasadnień wysokości opłat ustalonych w oparciu o analizę wysokości lub metody ustalania opłat na porównywalnych rynkach konkurencyjnych lub innych sposobów oceny prawidłowości wysokości tych opłat, biorąc pod uwagę promocję efektywności i zrównoważonej konkurencji oraz zapewnienie maksymalnych korzyści użytkownikom końcowym.

Z uwagi na efekty kryzysu światowego, które są widoczne na polskim rynku telekomunikacyjnym, Prezes UKE odstąpił od obniżki stawek MTR w styczniu 2010 r.

Ten sam powód, jak również konieczność przeprowadzenia wymaganych przez ustawę procedur, leżą u podstaw odstąpienia od zmiany MTR w lipcu 2010 r. Dopiero dokładna analiza i weryfikacja uzasadnień kosztowych które zostaną przez MNO przedstawione w kwietniu br. pozwoli na ustalenie dokładnej wysokości stawki MTR, ale z uwagi na czasochłonność tych analiz nastąpi to od dnia 1 stycznia 2011 r.

Równocześnie z analizą kosztów operatorów, Prezes UKE analizuje i będzie analizować przez cały 2010 r. koszty zakańczania połączeń w sieciach komórkowych na pozostałych rynkach europejskich. Obecnie Prezes UKE szacuje na podstawie obserwacji tendencji europejskich, że stawka MTR powinna kształtować się od dnia 1 stycznia 2011 r. na poziomie 3,2 eurocenta za minutę.

Jednocześnie Zalecenie Komisji Europejskiej z dnia 7 maja 2009 r. prognozuje, że stawka za zakańczanie połączenia w sieci ruchomej po przejściu (1 stycznia 2013 r.) na koszty oparte o wyniki kalkulacji kosztów bottom-up powinna kształtować się na poziomie od 1,5 do 3 eurocentów za minutę.

Stanowisko co do potencjalnej asymetrii dla operatorów, którzy w dniu 1 stycznia 2013 r. będą prowadzili działalność krócej niż 4 lata zostanie poddane konsultacjom ze środowiskiem telekomunikacyjnym w dniu 31 marca 2010 r. Niezależnie od tego od dnia 1 lipca 2010 r. zgodnie z wcześniej przyjętym harmonogramem ulegną obniżeniu stawki operatora P4 Sp. z o.o., a co za tym idzie zmianie ulegnie asymetria z 126% do 110%.

Pomimo, iż spadki cen MTR w porównaniu z poprzednimi obniżkami nie są już tak mocno odczuwalne przez abonentów z uwagi na ich niewielką, zwykle kilkugroszową skalę, Prezes UKE prowadzi stały monitoring poziomu cen przedsiębiorców telekomunikacyjnych za połączenia do sieci komórkowych, inicjowane w sieciach stacjonarnych i komórkowych. Bada, w jakim stopniu spadek kosztów hurtowych (stawek MTR) przekłada się na obniżki cen detalicznych za te połączenia i realizowane przez przedsiębiorców marże.

Prezes UKE obserwuje zjawisko braku dokonywania zmian cen za połączenia do sieci komórkowych w związku z obniżkami stawek MTR przez operatorów innych niż TP.
W przypadku większości operatorów obniżki stawek MTR nie mają w ogóle lub mają bardzo niewielkie przełożenie na odpowiednie zmiany cen detalicznych. W konsekwencji spadek MTR zamiast przynosić maksymalne korzyści użytkownikom, stanowi źródło dodatkowego zysku dla przedsiębiorców telefonii stacjonarnej lub ruchomej, wynikającego z wyższych, niż przed obniżkami stawek MTR, osiąganych marż.
Zgodnie z ustawą w stosunku do Telekomunikacji Polskiej SA - jako przedsiębiorcy o znaczącej pozycji na właściwych stacjonarnych rynkach detalicznych - Prezes UKE w ramach przysługujących mu uprawnień prowadzi regulację opłat detalicznych za połączenia F2M tego przedsiębiorcy. Podstawą ustalania wysokości opłat detalicznych usługi połączeń F2M są koszty świadczenia danej usługi (tj. koszty hurtowe ponoszone na rozpoczęcie i zakończenie (stawka MTR) połączenia oraz koszty detaliczne, obliczane jako 20% najniższych kosztów hurtowych) i marża liczona w przypadku połączeń do wszystkich sieci mobilnych jako 150% WACC na kosztach hurtowych (rozpoczęcie bez WACC + MTR) i detalicznych (jw.).

Biorąc pod uwagę fakt, iż obowiązuje asymetria stawek MTR (stawki MTR operatorów komórkowych nowo wchodzących na rynek są wyższe niż operatorów PTK Centertel Sp. z o.o., PTC Sp. z o.o. i Polkomtel S.A.), koszty detaliczne określane są w wysokości 20% narzutu na najniższe hurtowe koszty, czyli ustalone z uwzględnieniem najniższych stawek MTR dla sieci PTK Centertel Sp. z o.o., PTC Sp. z o.o. i Polkomtel SA. Bez względu na to, do sieci którego operatora komórkowego są kierowane połączenia (czy do sieci PTK Centertel Sp. z o.o., PTC Sp. z o.o., Polkomtel SA czy sieci pozostałych operatorów), koszty detaliczne TP, na które składają się m.in. koszty bilingu, windykacji należności, reklamacji, powinny być takie same. Metodologia ta spowodowała spadek kwotowej marży osiąganej przez TP na tych połączeniach, a tym samym obniżkę ceny maksymalnej dla TP na połączenia do sieci operatorów nowo wchodzących na rynek komórkowych.

harmonogram prac w zakresie MTR:
- 31 marca - 30 kwietnia 2010 r. w zakresie asymetrii MTR - konsultacje środowiskowe stanowiska Prezesa UKE
- 31 maja 2010 r. - ostateczne stanowisko Prezesa UKE w zakresie regulacji asymetrii MTR
- 2012 r. - koniec prac nad modelem bottom-up kalkulującym przyrostowe koszty usługi zakańczania połączeń w sieciach komórkowych.