Rada Nadzorcza TP S.A. przygotowała ocenę sytuacji Grupy TP w 2009 roku.
W 2009 roku, działalność Rady Nadzorczej koncentrowała się na następujących zagadnieniach:
a)wyniki finansowe i operacyjne Grupy w odniesieniu do budżetu,
b)strategia Grupy w warunkach rosnącej konkurencji na rynku i globalnego kryzysu,
c)porozumienie z Prezesem UKE,
d)zmiany w składzie Zarządu Spółki,
e)program emisji papierów dłużnych (EMTN),
f)program optymalizacji kosztów,
g)satysfakcja klientów,
h)program optymalizacji nieruchomości Grupy.
Rada Nadzorcza, działając poprzez komitety oraz wszystkich członków (w tym sześciu członków niezależnych), brała aktywny udział w procesie oceny najważniejszych inicjatyw, mając na względzie interes wszystkich akcjonariuszy Grupy Kapitałowej. Ponadto, Rada sprawowała nadzór nad realizacją celów operacyjnych i finansowych poprzez analizę raportów kwartalnych sporządzanych przez Zarząd, jak również - poprzez Komitet Audytowy - prowadziła nadzór nad wypełnianiem przez Zarząd funkcji kontroli, zarządzania ryzykiem i budżetowania.
Działalność operacyjna Grupy TP
W 2009 roku Grupa TP nadal się rozwijała, wdrażając szereg innowacyjnych i konwergentnych produktów i usług w celu utrzymania pozycji rynkowej i ograniczenia odejść klientów zarówno w segmencie telefonii stacjonarnej jak i komórkowej. W szczególności, sukcesem okazała się oferta usług telewizyjnych - liczba abonentów tych usług wzrosła trzykrotnie (do około 372 tys.). Na koniec 2009 roku, ponad 16% klientów usług szerokopasmowego dostępu do internetu korzystało także z usług telewizyjnych TP. Grupa TP kontynuowała także inwestycje w rozwój sieci CDMA, która umożliwia szerokopasmową transmisję danych na obszarach trudnodostępnych, oraz rozszerzanie sieci UMTS/HSPA w celu zapewnienia najwyższej jakości usług. Przyczyniło się to do wzrostu łącznej liczby klientów usług szerokopasmowego dostępu do internetu o 8,4% w porównaniu ze stanem na koniec 2008 roku.
W październiku 2009 roku, Grupa podpisała Porozumienie z Prezesem Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Porozumienie to ma przełomowe znaczenie nie tylko dla Grupy TP, ale dla całego polskiego rynku telekomunikacyjnego. Stwarzając dla Grupy TP bardziej przewidywalne i bardziej sprzyjające inwestycjom warunki regulacyjne, polepsza perspektywy rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej w Polsce i stymuluje uczciwą konkurencję. Zgodnie z porozumieniem, TP przystąpiła do realizacji ogólnopolskiego programu inwestycyjnego, który obejmie 1,2 mln linii szerokopasmowego dostępu do internetu, w tym około 1 mln linii o przepustowości co najmniej 6 Mb/s. Spółka szacuje, iż całkowite wydatki inwestycyjne związane z tym programem mogą wynieść około 3 miliardów złotych.
Telefonia stacjonarna
Usługi telefonii stacjonarnej Grupy TP znajdowały się nadal pod silną presją regulacyjną oraz ze strony konkurencji. Grupa TP kontynuowała strategię rekompensowania spadku przychodów z usług głosowych telefonii stacjonarnej zwiększonymi przychodami ze sprzedaży usług internetowych. TP nadal promowała nowe telefoniczne plany taryfowe, których celem jest zwiększenie lojalności klientów i optymalizacja ofert utrzymaniowych. Spółka istotnie rozbudowała także ofertę usług telewizji satelitarnej, zrównując zakres jej funkcjonalności z usługami telewizji internetowej. W odpowiedzi na oczekiwania klientów oraz konkurencyjne oferty operatorów sieci telewizji kablowej, TP rozszerzyła również ofertę usług szerokopasmowego dostępu do internetu, wprowadzając opcje usługi o przepustowości 10 i 20 Mb/s.
Telefonia komórkowa
Rada Nadzorcza ze szczególną uwagą monitorowała rozwój działalności Spółki w segmencie telefonii komórkowej, szczególnie w kontekście negatywnych tendencji w zakresie przychodów z usług telefonii stacjonarnej, analizując potencjalne przyszłe trendy odnośnie usług konwergentnych. Poza decyzjami regulacyjnymi, które odbiły się na rozwoju rynku, na sytuację w segmencie telefonii komórkowej miała także wpływ agresywna konkurencja cenowa, którą zapoczątkował nowy operator komórkowy. Jednak Rada Nadzorcza z zadowoleniem zauważa, że w warunkach rosnącej konkurencji PTK Centertel, działając pod marką Orange, utrzymał w 2009 roku pozycję lidera w zakresie nowoczesnych rozwiązań, konkurując z innymi operatorami przede wszystkim jakością produktów i usług oraz przejrzystością i prostotą struktur taryfowych. Pomimo agresywnej konkurencji cenowej, liczba klientów abonamentowych telefonii komórkowej wzrosła o 7,4%, co stanowi odzwierciedlenie ukierunkowanej na wartość strategii PTK Centertel.
Będąc liderem w dziedzinie nowych technologii, Orange oferuje klientom szeroką gamę najnowocześniejszych usług, koncentrując się na dalszym rozwoju komórkowych usług transmisji danych w oparciu o technologię UMTS.
Sytuacja finansowa Grupy TP
W obliczu bezprecedensowej presji regulacyjnej i konkurencyjnej, główne cele strategiczne Grupy w 2009 roku obejmowały:
wzmocnienie promocji usług zintegrowanych w celu zwiększenia wskaźnika ARPU oraz wskaźników utrzymania i satysfakcji klientów,
dalszą integrację jednostek świadczących usługi telefonii stacjonarnej i komórkowej w celu uzyskania większej wydajności zintegrowanych procesów,
optymalizację kosztów operacyjnych poprzez dalszą racjonalizację działalności i procesów biznesowych Grupy,
dalszą optymalizację nakładów inwestycyjnych w oparciu o ścisłe kryteria, bez zakłócania wzrostu,
osiągnięcie wolnych przepływów pieniężnych netto w wysokości co najmniej 3 mld zł,
dalszą optymalizację bilansu Grupy w celu zwiększenia stopy zwrotu z aktywów, w tym optymalizację portfela nieruchomości,
podniesienie jakości usług oraz skrócenie czasu potrzebnego na wprowadzanie nowych produktów na rynek poprzez dalszą przebudowę systemów informatycznych oraz ich integrację z systemami CRM,
zapewnienie akcjonariuszom atrakcyjnego zwrotu z inwestycji, zgodnego z przyjętą polityką wynagradzania akcjonariuszy,
promowanie przewidywalnych rozwiązań regulacyjnych, zgodnych z założeniami Europejskiej Polityki Regulacyjnej i spójnych z rozwiązaniami przyjętymi na porównywalnych rynkach,
dalsze usprawnienie kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem.
W 2009 roku, pomimo spadku wartości rynku jako całości oraz nieoczekiwanego osłabienia złotego, Zarząd zrealizował zakładane cele w zakresie nakładów inwestycyjnych w odniesieniu do przychodów, a także wolnych przepływów pieniężnych netto. Było to możliwe dzięki przyjęciu jasnych priorytetów w realizacji projektów inwestycyjnych, zgodnie z potrzebami rynku, a także znaczącym oszczędnościom uzyskanym dzięki realizacji programu optymalizacji kosztów w 2009 roku. Wygenerowanie wolnych przepływów pieniężnych netto w wysokości 3,2 mld zł - pomimo wymagających warunków rynkowych i trudnej sytuacji makroekonomicznej - po raz kolejny dowiodło, że przyjęty przez Grupę TP model biznesowy jest odporny na wpływ niekorzystnych czynników zewnętrznych.
Zgodnie z zaleceniami Rady Nadzorczej, Grupa TP osiągnęła dalszy postęp w zakresie struktury finansowania. W 2009 roku, Spółka zmniejszyła zadłużenie netto o około 1 mld zł, co przełożyło się na spadek wskaźnika zadłużenia netto do około 21%. Ponadto, poprawie uległa struktura zadłużenia brutto: udział obligacji zwiększył się do około 68%, a średni okres do spłaty zadłużenia wzrósł do 3,3 roku. Wraz z bezpiecznym poziomem płynności oraz skuteczną polityką zabezpieczeń pozwoliło to na utrzymanie przez TP wysokich ocen ratingowych: A3/BBB+ z perspektywą stabilną, co oznacza, że wskaźniki bilansowe Spółki należą do najbezpieczniejszych w branży telekomunikacyjnej.
Zarząd zarekomendował dywidendę w wysokości 2.003 mln zł, czyli 1,50 zł na akcję, płatną w gotówce w pierwszym półroczu 2010 roku. Propozycja ta uzyskała pozytywną opinię Rady Nadzorczej i zostanie przedstawiona do zatwierdzenia Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy.
Wnioski i zalecenia na 2010 rok
Mimo rosnącej konkurencji we wszystkich segmentach oraz nasilonej presji regulacyjnej, Grupa TP osiągnęła w 2009 roku zadowalające wyniki. Rada Nadzorcza jest zdania, że Zarząd TP dołożył odpowiednich starań, by zrealizować cele na 2009 rok. Co więcej, dzięki zintegrowanym ofertom i nowemu programowi inwestycji w szerokopasmowy dostęp do internetu, Grupa jest w stanie tworzyć i wykorzystywać nowe możliwości otwierające się przed polskim rynkiem telekomunikacyjnym.
Zdaniem Rady Nadzorczej, w 2010 roku Grupa powinna się skoncentrować na realizacji ogłoszonego niedawno średniookresowego planu działań, a w szczególności na następujących zadaniach:
ścisłe monitorowanie osiąganych wyników, co pozwoli na szybkie reagowanie na niekorzystne zmiany warunków działalności wynikające z trudnej sytuacji gospodarczej na świecie,
osiągnięcie wiodącej pozycji w ujęciu wartościowym w segmentach telefonii stacjonarnej, telefonii komórkowej i szerokopasmowego dostępu do internetu,
zwiększenie satysfakcji i lojalności klientów,
monitorowanie wskaźnika marży EBITDA Grupy TP, przede wszystkim w segmencie telefonii komórkowej,
monitorowanie wydatków inwestycyjnych, ze szczególną uwzględnieniem wydatków i efektywności programu inwestycyjnego szerokopasmowego dostępu do internetu, który jest realizowany w związku z Porozumieniem zawartym z Regulatorem,
ograniczenie wpływu wahań kursowych na wysokość kosztów sprzedaży, kosztów finansowych i nakładów inwestycyjnych,
dalsza optymalizacja bazy kosztowej,
utrzymanie stabilności finansowej,
generowanie wolnych przepływów pieniężnych w wysokości co najmniej 2 miliardy złotych,
pomyślne wdrożenie Porozumienia zawartego z Regulatorem,
zapewnienie atrakcyjnego zwrotu dla akcjonariuszy przy zachowaniu ustalonych warunków polityki wynagradzania akcjonariuszy,
dalsze usprawnianie kontroli wewnętrznej oraz zasad zarządzania ryzykiem.
Ocena kontroli wewnętrznej, w tym zarządzania ryzykiem w Grupie TP
Rada Nadzorcza odpowiada za nadzór nad efektywnością systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w Grupie TP, opracowanego i wdrożonego przez Zarząd. System ten służy zarządzaniu ryzykiem nieosiągnięcia założonych celów, raczej niż jego wyeliminowaniu, i z tego względu jedynie w uzasadnionym stopniu, a nie całkowicie, zabezpiecza przed znaczącym błędem lub stratą.
Najważniejsze elementy systemu kontroli wewnętrznej, w tym zarządzania ryzykiem, zostały przedstawione sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy TP za 2009 rok, który został opublikowany w dniu 23 lutego 2010.
W roku 2009, Grupa ponownie przeprowadziła całościową ocenę kontroli wewnętrznej w zakresie raportowania finansowego w ramach Programu Sarbanes-Oxley realizowanego w Grupie France Telecom. Stwierdzone niedociągnięcia w sposobie zaprojektowania i wdrożenia systemu kontroli wewnętrznej zostały skorygowane bądź został względem nich przygotowany plan naprawczy. Na podstawie przeprowadzonej oceny Zarząd stwierdził, że na dzień 31 grudnia 2009 roku żadne ze zidentyfikowanych słabości nie miały istotnego wpływu na system kontroli wewnętrznej nad raportowaniem finansowym. Zarząd powinien kontynuować wysiłki w tym zakresie również w 2010 roku.
Również biegli rewidenci Spółki zgłaszają Zarządowi oraz Komitetowi Audytowemu wszelkie słabości systemu kontroli, które zauważyli podczas badania sprawozdań finansowych, a ich rekomendacje są na bieżąco wdrażane.