Europejczycy są coraz bardziej „cyfrowym” społeczeństwem, jak wynika z badania Eurobarometru Komisji Europejskiej, w ramach którego 27 tysiącom gospodarstw domowych w całej UE zadano pytanie o korzystanie z internetu, telefonu i telewizji. Coraz więcej Europejczyków podpisuje umowy na pakiety ze stałym abonamentem, obejmujące szerokopasmowy dostęp do internetu i telewizję cyfrową. Bardziej powszechny dostęp do internetu szerokopasmowego oznacza, że większa liczba Europejczyków jest obecna w sieci, a 35 proc. korzysta z portali społecznościowych. Niepokoją ich jednak kwestie kosztów, jakości usług i bezpieczeństwa, a także kwestia wolności w internecie. Jedna piąta użytkowników stacjonarnego i mobilnego internetu twierdzi, że spotkała się z przypadkami blokowania treści i aplikacji. W Europejskiej agendzie cyfrowej przedstawionej przez Komisję w maju 2010 r. ustanowiono nie tylko ambitny cel, aby zapewnić wszystkim obywatelom Europy dostęp do internetu szerokopasmowego, ale również określono działania służące pobudzeniu konkurencji oraz zwiększeniu zaufania i bezpieczeństwa.
Dostęp do internetu i do internetu szerokopasmowego
Z sondażu wynika, że 43 proc. gospodarstw domowych w UE nadal nie ma dostępu do internetu. Tym bardziej istotna staje się realizacja ambitnego celu, jaki Komisja postawiła sobie w agendzie cyfrowej: każdy Europejczyk ma mieć dostęp do internetu. Prawie jedno na pięć gospodarstw domowych wskazało w sondażu na wysokie koszty korzystania z internetu, co jest powodem braku podłączenia do sieci w domu. Jednym z głównych celów agendy cyfrowej jest zwiększenie konkurencji, a tym samym obniżka cen, co powinno zachęcić większą liczbę osób do podłączenia się do sieci.
Wiele osób, które nie mają dostępu do internetu w domu, twierdzi, że nie są nim zainteresowane. Zdaniem Komisji wszyscy obywatele UE powinni mieć możliwość wykupienia dostępu do internetu szerokopasmowego i gdyby wszyscy byli świadomi potencjalnych korzyści z niego wynikających (dostęp do nowoczesnych usług, telepraca), prawdopodobnie więcej osób chciałoby z niego korzystać.
Pakiety
Wśród gospodarstw domowych objętych sondażem 38 proc. korzysta z pakietów obejmujących dwa lub trzy rodzaje usług. Naziemną telewizję cyfrową odbiera prawie jedna czwarta unijnych gospodarstw domowych, które objęto sondażem. Podobnie jest w przypadku telewizji satelitarnej.
Kwestia kosztów i jakości
Z sondażu wynika, że 61 proc. użytkowników telefonii komórkowej w UE i 49 proc. abonentów telefonii stacjonarnej ogranicza rozmowy ze względu na ich koszt. W gospodarstwach domowych posiadających dostęp do internetu szerokopasmowego 30 proc. twierdzi, że prędkość transmisji danych jest niestabilna, 36% skarży się na przerwy w połączeniach, a 24 proc. uważa, że usługa nie jest świadczona na warunkach określonych w umowie.
Agenda cyfrowa ma na celu zapewnienie wszystkim Europejczykom dostępu do internetu o prędkości 30 Mb/s do 2020 r. oraz przynajmniej 50 proc. europejskich gospodarstw domowych połączenia internetowego o prędkości powyżej 100 Mb/s w tym samym terminie. Komisja przyjęła ostatnio trzyczęściowy pakiet działań dotyczących internetu szerokopasmowego, aby wspomóc realizację tego ambitnego celu.
Zaufanie i bezpieczeństwo
84 proc. gospodarstw domowych chciałoby być informowanych o przypadkach zagubienia, przechwycenia lub zmiany dotyczących ich danych osobowych. 45 proc. obawia się, że ich dane osobowe mogą być niewłaściwie wykorzystane w portalach społecznościowych. Osoby poniżej 24 roku życia w mniejszym stopniu niepokoją tego typu kwestie niż ma to miejsce w przypadku osób powyżej 40 roku życia. Pakiet telekomunikacyjny z 2009 r., który ma być wdrożony do dnia 26 maja 2011 r., zawiera szereg przepisów obligujących dostawców ogólnodostępnych usług łączności elektronicznej do informowania regulatora krajowego lub abonentów o przypadkach naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych (zob. MEMO/09/568).
Komisja przedstawiła ostatnio środki służące zwiększeniu uprawnień Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (ENISA) oraz walce z cyberatakami.
Blokada dostępu
21 proc. europejskich gospodarstw domowych z dostępem do internetu objętych sondażem uważa, że dostawca internetu blokuje im dostęp do niektórych treści i aplikacji. Podobnego zdania jest procentowo zbliżony odsetek użytkowników internetu mobilnego, lecz około jednej trzeciej przypisuje ten fakt ograniczeniom wynikającym z posiadanego telefonu lub opłacanego abonamentu. Komisja przeprowadziła ostatnio konsultacje na temat otwartego internetu i neutralności sieci (zob. IP/10/860), aby przygotować sprawozdanie dotyczące zakresu tego zjawiska oraz stwierdzić, czy konieczne jest wprowadzenie w tym obszarze dodatkowych środków.
Dodatkowe wyniki sondażu
Ponad jedna trzecia obywateli UE korzysta z portali społecznościowych. Dotyczy to zarówno krajów o powszechnym dostępie do internetu (np. Holandii), jak i krajów, gdzie nie jest on tak popularny (np. Łotwa). 22% gospodarstw domowych z dostępem do internetu używa komputera do realizacji połączeń głosowych. Gospodarstwa domowe w 12 nowych państwach członkowskich dwa razy częściej korzystają z tej możliwości, niż ma to miejsce w przypadku pozostałych 15 państw członkowskich.
98 proc. gospodarstw w UE ma dostęp do telefonu, a rosnący odsetek (87 proc. gospodarstw) ma dostęp do telefonu komórkowego. Zaledwie 11 proc. ma dostęp wyłącznie do telefonii stacjonarnej. 25 proc. korzysta wyłącznie z telefonu komórkowego i nie posiada linii stacjonarnej.
98 proc. gospodarstw domowych w UE ma telewizję, ale tylko 30 proc. korzysta z dostępu do niej za pomocą sieci kablowej, natomiast 23 proc. ogląda telewizję cyfrową, co stanowi wzrost o 11 proc. w stosunku do 2007 r.
Wskaźniki rozpowszechnienia kluczowych usług telekomunikacyjnych
Przeciętnie gospodarstwa domowe UE 27 listopad-grudzień 2009 r. | Przeciętnie gospodarstwa domowe UE 27 listopad-grudzień 2007 r. | Procentowa zmiana listopad-grudzień 2009 r. listopad-grudzień 2007 r. | |
Ogólny dostęp do telefonii (stacjonarnej lub komórkowej) | 98% | 95% | +3 |
Dostęp do telefonii komórkowej | 87% | 83% | +4 |
Dostęp do telefonii stacjonarnej | 73% | 70% | +3 |
Dostęp zarówno do telefonii stacjonarnej jak i komórkowej | 62% | 57% | +5 |
Dostęp do telefonii komórkowej i brak dostępu do telefonii stacjonarnej | 25% | 25% | = |
Dostęp do telefonii stacjonarnej i brak dostępu do telefonii komórkowej | 11% | 14% | -3 |
Telewizja | 98% | 96% | +2 |
przez antenę telewizyjną | 34% | 41% | -7 |
telewizja kablowa | 30% | 34% | -4 |
telewizja satelitarna | 24% | 22% | +2 |
naziemna telewizja cyfrowa | 22% | 12% | +10 |
Pakiety usług | 38% | 29% | +9 |