Pod koniec sierpnia ubiegłego roku recenzowałem smartwatch Samsung Galaxy Watch3 i już wtedy stało się jasne, że jest to jeden z najbardziej zaawansowanych zegarków na rynku. Pozwala odpowiadać na wiadomości, łączy się bezpośrednio z WiFi i nie musi być cały czas w zasięgu Bluetooth telefonu, aby odbierać powiadomienia. Pozwala też pobierać muzykę bezpośrednio ze Spotify, prowadzić rozmowy głosowe, a zapisane treningi z GPS można eksportować do pliku GPX, który potem można przesłać do dowolnego serwisu. Już wtedy Samsung zapowiadał zaawansowane funkcje EKG i pomiaru ciśnienia, ale nie było wówczas pewne, czy będą dostępne dla polskich użytkowników. Teraz wspomniane nowości trafiły do Samsung Galaxy Watch3 oraz do Galaxy Watch Active2 i każdy użytkownik tego zegarka może z nich skorzystać. Od czasu premiery zmieniła się także cena - spadła do około 1300 zł, a więc zegarkowa propozycja Samsunga stała się jeszcze bardziej atrakcyjna. Jak zatem sprawują się nowe funkcje?
Aby skorzystać z nowych funkcji wystarczy zaktualizować oprogramowanie w zegarku do jego najnowszej wersji. Czy mamy najnowszą wersję oprogramowania możemy sprawdzić w aplikacji Galaxy Wearable. Do wglądu statystyk zdrowotnych potrzebna będzie jeszcze aplikacja Samsung Health. Podczas aktualizowania zegarka na smartfonie zostanie także automatycznie zainstalowana aplikacja Samsung Health Monitor. Wszystko odbywa się automatycznie i bezproblemowo o ile korzystamy z telefonu Samsung Galaxy. Niestety funkcje pomiaru ciśnienia tętniczego oraz EKG nie działają ze smartfonami innych producentów. Można znaleźć sposoby, aby obejść te ograniczenia, ale nie gwarantujemy sukcesu.
Po podłączeniu i zaktualizowaniu zegarka pojawi się okno z Samsung Health Monitor. Trzeba zaakceptować warunki korzystania z usługi, a następnie przydzielić uprawnienia i zgodzić się na połączenie z aplikacją Samsung Health. Następnie przez kalibrację zegarka przeprowadzają nas krok po kroku komunikaty na ekranie. Kalibracja polega na wykonaniu trzech pomiarów klasycznym ciśnieniomierzem z rękawem na jednym ręku i z zegarkiem na drugim ręku, a następnie ręcznym wprowadzeniu wyników na ekranie telefonu. Ciśnieniomierz do tego celu może być dowolny – nie ma znaczenia, czy będzie nowoczesny, z łącznością Bluetooth, czy taki, który ręcznie trzeba napompować gruszką, bo liczy się jedynie wynik pomiaru, który wprowadzamy klawiaturą ekranową. Jeśli kalibracji chcemy dokonać bez pomocy drugiej osoby wygodniejszy będzie dowolny ciśnieniomierz automatyczny. Wystarczy 10 minut, by takiej kalibracji dokonać.
Warto w tym miejscu podkreślić, że gdy kalibrujemy zegarek pod siebie i założymy zegarek na rękę innej osoby pomiar nie będzie precyzyjny. To logiczne - gdyby zegarek każdemu mierzył ciśnienie z marszu, kalibracja nie byłaby konieczna. Sprawdziłem i faktycznie, o ile moje wyniki zgadzały się z ciśnieniomierzem, o tyle u innej osoby różniły się znacząco. Z tego względu w przeciwieństwie do klasycznego ciśnieniomierza nie zmierzymy ciśnienia rodzinie czy znajomym za pomocą zegarka. Za to pomiar EKG takiej kalibracji nie wymaga.
Przy mierzeniu ciśnienia zasady postępowania są takie jak w przypadku klasycznego ciśnieniomierza – należy siedzieć nieruchomo będąc rozluźnionym, nie mówić i nie zmieniać pozycji. Gdy będziemy mierzyć ciśnienie w innych warunkach, pomiar będzie niedokładny, ale dotyczy to w równym stopniu zwykłego ciśnieniomierza.
Do pomiaru EKG trzeba złapać zegarek drugą ręką. Kładąc jeden palec na obudowie a drugi na górnym przycisku i odczekać 30 sekund. O ile wynik pomiaru ciśnienia pojawia się od razu na zegarku, a telefon potrzebny jest jedynie do przeglądania historii pomiarów i wykresów, to wykres pomiaru EKG można wyświetlić wyłącznie na telefonie.
Podczas konfiguracji Samsung wielokrotnie podkreśla, że na podstawie pomiarów zegarka nie należy modyfikować przyjmowanych leków, ani w inny sposób modyfikować leczenia. Jak jednak wypadają pomiary i do czego mogą się przydać?
Biorąc pod uwagę, że zegarek ma do dyspozycji wyłącznie czujnik optyczny, a ciśnieniomierz potrzebuje do działania rękaw i ciśnienie powietrza, jestem pozytywnie zaskoczony dokładnością wyników. Najczęściej różnice w ciśnieniu skurczowym i rozkurczowym w porównaniu do ciśnieniomierza na którym dokonywałem kalibracji różnią się dosłownie o kilka jednostek i nie zdarzyło mi się ani razu aby przekroczyły 10 jednostek. Dla moich wyników błąd nie przekraczał więc 7%, a zazwyczaj był dokładniejszy.
Znacznie trudniej zinterpretować wyniki pomiarów EKG. Sama aplikacja informuje, że zegarek służy wyłącznie do wykrywania arytmii. Możliwe są cztery wyniki wyświetlane na ekranie:
Oznacza to, że zegarek nie wykrywa zawału serca i nie służy do jego wykrywania w sposób automatyczny. Po dokonaniu pomiaru można opisać objawy jakie towarzyszył badaniu, aby łatwiej później usystematyzować archiwum wyników.
Zapytałem o przydatność takiego pomiaru lekarza POZ. Dowiedziałem się, że część osób po prostu wie, że ma arytmię, bo odczuwa tę dolegliwość, a część nie jest problemu świadoma i bez badania do tego sama nie dojdzie. Nawet jeśli ktoś arytmię serca ma i się przebada, nie musi ona wyjść ani przy badaniu EKG w przychodni, ani podczas 24 godzin z założonym holterem, bo może pojawiać się okresowo i nie wystąpić akurat w kluczowym momencie. To nie powód do niepokoju, a jedynie jeden z powodów, dla których pomiary zegarkiem, który nosimy codziennie na ręku mogą faktycznie okazać się pomocne i skłonić do pogłębionej diagnozy. Dodatkowo jest możliwość wysłania lekarzowi wykresu EKG w postaci pliku PDF. Można z niego wywnioskować więcej niż zegarek wykrywa automatycznie. Jak dużo więcej pozostaje kwestią sporną, bo lekarz stwierdził, że musiałby zobaczyć jak wygląda wykres zarejestrowany przez Samsung Galaxy Watch3 u osoby z określonymi zaburzeniami, aby mieć pewność, że da się je wykryć. Pewne jest natomiast to, że EKG wykonanego w przychodni zastąpić nie może. Zegarek mierzy tylko jedno odprowadzenie kończynowe, podczas gdy pełnoprawne badanie EKG ma wiele czujników podłączonych w kilku miejscach, mierzących odprowadzenia kończynowe i przedsercowe. W efekcie standardowe badanie EKG to zapis potencjałów elektrycznych z 12 odprowadzeń. Tylko takie badanie pozwala w pełni zdiagnozować zawał i jego konkretny rodzaj. Bez względu na technologię zastosowaną w zegarku pomiar tego rodzaju nie będzie możliwy.
Samsung Galaxy Watch3 nie jest jedynym zegarkiem na rynku mierzącym ciśnienie. Producent przyrządów medycznych OMRON ma zegarek, który mierzy ciśnienie w podobny sposób jak klasyczne ciśnieniomierze z rękawem. Są też mniej znani producenci, którzy posługują się czujnikami optycznymi. Samsung jest jednak pierwszym dużym, mainstreamowym producentem smartwatchy, który wprowadził taką funkcję i to w ramach darmowej aktualizacji do istniejących już na rynku dwóch modeli - Galaxy Watch3 i Galaxy Watch Active2. Galaxy Watch3 już wcześniej był jednym z najbardziej zaawansowanych inteligentnych zegarków, o czym można przeczytać w naszej recenzji, a teraz zyskał kolejne rzadko spotykane funkcje. Warunkiem jest, że korzystamy też z telefonu Galaxy, bo nowe funkcje zostały zarezerwowane dla telefonów koreańskiego producenta. Poza koniecznością częstego ładowania porównywalnego z ładowaniem smartfonu i ograniczeniem działania do smartfonów Galaxy, nie mam innych zastrzeżeń do nowych funkcji. O ile sam nie czuję jeszcze potrzeby ciągłego monitorowania ciśnienia i pracy serca to znam osoby, którym taki produkt mógłbym polecieć i dla których Samsung Galaxy Watch3 byłby naprawdę genialnym i przydatnym urządzeniem