Bez rewelacji

Dzisiejsza Gazeta Wyborcza nieoficjalnie publikuje wyniki pracy zespołu badającego sprawę światłowodu wzdłuż rurociągu jamalskiego. Dopiero dziś z wynikami tymi zapozna się rząd:

• Sieć obejmująca kabel z 24 włóknami światłowodowymi (na niektórych odcinkach są 32 włókna) była budowana do obsługi technologicznej gazociągu. Inwestycja o takim przeznaczeniu była zgodna z prawem i porozumieniem z sierpnia 1993 r. między rządami Polski i Rosji w sprawie budowy gazociągu jamalskiego;

• Obecnie przestała być wewnętrzną linią do potrzeb technologicznych. Jest siecią o charakterze publicznym, której działanie regulują inne przepisy. Stało się tak, gdy jesienią 2000 r. EuRoPol Gaz, właściciel polskiego odcinka gazociągu, wydzierżawił światłowód firmie PolGaz Telekom (jej akcjonariuszami są kontrolowany przez Aleksandra Gudzowatego Bartimpex oraz EuRoPol Gaz i Gaztelecom, telekomunikacyjna spółka Gazpromu). W ten sposób EuRoPol Gaz utracił kontrolę nad częścią swojego majątku, a operatorem sieci telekomunikacyjnej stał się PolGaz Telekom. Stanowi to naruszenie umowy polsko-rosyjskiej z sierpnia 1993 r.

•  Umowa ta przewidywała, że wyłącznym operatorem systemu tranzytowego (którego częścią jest sieć telekomunikacyjna) miała być państwowa firma Polskie Górnictwo Naftowe i Gazowe (PGNiG).

•  Umowa z 1993 r. zakładała, że akcjonariuszami EuRoPol Gazu w równych częściach będą PGNiG oraz Gazprom. Tymczasem została nim także firma Gas Trading. Obecność trzeciego akcjonariusza sprawia, że to faktycznie on decyduje o kluczowych dla spółki sprawach. W konsekwencji PGNiG utracił funkcję operatora systemu gazociągów tranzytowych, którego integralnymi częściami są także tłocznie, system informatyczny oraz sieć telekomunikacyjna. Obecność Gas Trading w akcjonariacie EuRoPol Gazu umożliwiła tej ostatniej firmie zarządzanie swoim majątkiem z naruszeniem interesów PGNiG.

Zalecenia zespołu:

•  Przywrócić nadzór państwa nad realizacją umowy z Rosją w sprawie budowy polskiego odcinka gazociągu jamalskiego.

•  PGNiG powinien odzyskać wpływ na decyzje EuRoPol Gazu oraz funkcję operatora całego systemu polskiej części gazociągu, w tym światłowodu oraz tłoczni gazu.

• Dokonać pilnej nowelizacji ustawy Prawo telekomunikacyjne i wprowadzić do niej zapisy chroniące interesy państwa w przypadku międzynarodowych linii telekomunikacyjnych.