Na stronie internetowej Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty zostały opublikowane nowe opinie w sprawie zagospodarowania wolnych zasobów częstotliwości dla sieci telefonii komórkowej UMTS i GSM 1800 MHz. Poniżej zamieszczamy opinie przygotowane przez TEL-ENERGO, Polkomtel oraz PTK Centertel.
Opinia Telekomunikacji Energetycznej TEL-ENERGO S.A.
Szanowny Panie Prezesie,
Dziękując za możliwość wyrażenia opinii w dyskusji dotyczącej sposobu wykorzystania zwolnionych przez MON zasobów częstotliwości dla telefonii komórkowej w standardzie GSM1800 i telefonii ruchomej 3G w standardzie UMTS pragnę poinformować, że w ocenie Telekomunikacji Energetycznej TEL-ENERGO SA optymalnym rozwiązaniem byłoby rozdysponowanie wskazanych częstotliwości w trybie przetargu, przy jednoczesnym określeniu warunków prowadzenia działalności telekomunikacyjnej w sposób gwarantujący rozwój infrastruktury i technologii, z zachowaniem porównywalnych warunków prowadzenia działalności dla wszystkich działających podmiotów.
Rozwiązanie takie stwarza możliwość wprowadzenia na rynek telefonii mobilnej dodatkowego, czwartego operatora, co z pewnością przyczyniłoby się do ożywienia tego rynku poprzez uruchomienie efektywnej konkurencji - obniżenie cen, rozwój infrastruktury i usług.
Biorąc pod uwagę, że w konsekwencji wystąpienia opisanych powyżej procesów spodziewać się należy rozwoju całego rynku telekomunikacyjnego, postulowane rozwiązanie byłoby korzystne zarówno z punktu widzenia działających już na rynku operatorów stacjonarnych, mobilnych jak i obecnych oraz przyszłych użytkowników usług.
Wyrażając nadzieję, że przedstawione stanowisko będzie pomocne w prawidłowym zagospodarowaniu częstotliwości.
Z wyrazami szacunku
Prezes Zarządu
Tomasz Kibil
Opinia Polkomtel S.A.
Szanowny Panie Prezesie,
W odpowiedzi na zaproszenie Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty do przedstawienia przez operatorów stanowiska odnośnie zagospodarowania zwolnionych dla potrzeb cywilnych częstotliwości przewidzianych dla systemu GSM 1800 oraz UMTS, Polkomtel S.A. pragnie przedstawić stanowisko w tym zakresie.
Polkomtel nie jest przeciwny działaniom Regulatora podejmowanych w celu zwiększania konkurencji na rynku usług telefonii komórkowej, o ile takie działania wynikają z rzetelnej analizy rynku wykazującej brak konkurencji. W przypadku wprowadzenia na rynek kolejnego operatora posiadającego własną infrastrukturą, warunki rezerwacji częstotliwości nie powinny być lepsze od tych, które ponieśli operatorzy sieci komórkowych uzyskując koncesje GSM i UMTS. Chcielibyśmy nadmienić, że warunki, na jakich koncesja UMTS została wydana i przyjęta przez Polkomtel zakładały, że w przyszłości wejście nowego podmiotu na rynek odbędzie się na warunkach nie lepszych niż uzyskał Polkomtel.
Zdaniem Polkomtel podjęcie przez Prezesa URTiP decyzji o wprowadzeniu czwartego operatora na rynek powinna poprzedzać nie tylko bieżąca analiza stanu konkurencji, ale także zachowanie się rynku w dłuższej perspektywie. Należy szczególnie zwrócić uwagę na kilka aspektów. Przed operatorami sieci komórkowych stoją potężne inwestycje w sieci trzeciej generacji, które będą niezbędnym narzędziem do realizacji społeczeństwa informacyjnego. W chwili obecnej w Polsce abonenci mają dostęp do takich samych usług i technologii jak w krajach rozwiniętych. Jednakże pogorszenie sytuacji finansowej operatorów, spowoduje zmniejszenie możliwości inwestowania w coraz to nowsze rozwiązania. Po drugie polski rynek usług telefonii komórkowej jest jeszcze daleki od nasycenia. W przypadku bardzo dużej dysproporcji w dochodach rozporządzalnych gospodarstw domowych w Polsce istotne jest obniżanie barier wejścia np. poprzez subsydiowanie telefonów. Następni gracze na rynku obniżą i tak niski w Polsce potencjał rynku na jednego operatora sieci telefonii komórkowej. Według Merill Lynch potencjał rynku na jednego operatora (3 graczy) w Polsce jest ponad czterokrotnie niższy niż w Wielkiej Brytanii, w Niemczech, czy też we Włoszech (w tych krajach jest już od 4 do 5 operatorów). Z tego porównania wynika, że możliwości inwestycyjne polskich operatorów sieci komórkowych w nowe technologie i usługi są znacznie niższe niż w wysoko rozwiniętych krajach Europy Zachodniej. Wprowadzenie następnego operatora pogorszy tylko te warunki.
Dobro rzadkie, jakim jest częstotliwość powinno zostać zagospodarowane w sposób zapewniający jego optymalne wykorzystanie z punktu widzenia klienta oraz w celu stworzenia takich samych warunków rynkowych dla konkurentów. W związku z tym podmiot uzyskujący rezerwację częstotliwości winien być zobligowany do budowy infrastruktury wykorzystującej tę częstotliwość. W przypadku zakupu wolnych częstotliwości przez czwartego operatora istotne jest, aby podmiot ten rozwijał własną infrastrukturę telekomunikacyjną, tak by te częstotliwości były wykorzystane efektywnie. Jeżeli nowy operator pod pozorem zakupu częstotliwości, rozwijałby model wirtualnego operatora MVNO ten warunek nie zostałby spełniony. W związku z tym zakładamy, że przyznanie częstotliwości będzie wiązało się z wymogiem wykorzystywania tych częstotliwości poprzez nałożenie zobowiązań w zakresie pokrycia sieci na nowego operatora.
Wg prognoz rozwoju rynku telefonii komórkowej w niedalekiej przyszłości pojawi się zapotrzebowanie na nowe częstotliwości w paśmie GSM 1800. Dlatego też, w przypadku zamiaru przeprowadzenia przez Prezesa URTiP przetargu na te częstotliwości, Polkomtel byłby zainteresowany wzięciem w nim udziału.
Jednym z najistotniejszych argumentów podnoszonych za wejściem czwartego operatora jest obiegowa opinia o wysokim poziom cen za usługi telekomunikacyjne w Polsce na tle innych rynków europejskich. Jednakże pogłębiona analiza cen taryf w Polsce na tle krajów europejskich bynajmniej nie potwierdza tej opinii. Według nas polski rynek telefonii komórkowej jest rynkiem wysoce konkurencyjnym o bardzo niskim poziomie cen. Rynek ten cechuje różnorodność ofert, bardzo duże zróżnicowanie usług, a także konkurencyjne ceny za połączenia.
Dowodem na to, że ceny w Polsce za usługi są o wiele niższe niż w Europie Zachodniej jest porównanie cen za usługi głosowe i SMS przygotowane na podstawie danych publikowanych przez firmę Tarrifica (szczegółowe obliczenia w Załączniku nr 1). Z przedstawionych danych wynika, że usługi telefonii komórkowej w Polsce wbrew obiegowym opiniom należą do najtańszych w Europie, zarówno w usłudze abonamentowej jak i przepłaconej.
Jedynym krajem, który ma niższe stawki są Czechy, ale operatorzy czescy praktycznie nie subsydiują terminali.
Trzeba podkreślić, że Polscy operatorzy komórkowi silnie subsydiują aparaty telefoniczne, co zdecydowanie obniża barierę wejścia dla nowych klientów. W niezamożnym, polskim społeczeństwie najistotniejszą barierą jest właśnie problem wysokich cen zakupu niesubsydiowanych terminali.
W związku z powyższymi argumentami Prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty powinien rozważyć, czy w chwili obecnej rzeczywiście istnieje potrzeba przeprowadzania przetargu na częstotliwości i ewentualne wpuszczanie na rynek kolejnego operatora komórkowego. Wydaje się, iż w obecnej sytuacji decyzja o wprowadzeniu kolejnego operatora powinna zostać odłożona przynajmniej o rok. W przyszłości, gdy zostaną wyczerpane obecnie posiadane przez operatorów komórkowych zasoby pojemnościowe, będą oni mieli problemy, ze świadczeniem usług, gdyż nie będą mieli możliwości uzyskania dodatkowych częstotliwości. Jeżeli przetarg zostanie przeprowadzony w tym roku, trudno jest nam precyzyjnie oszacować, jakie dodatkowe spektrum częstotliwości będzie konieczne do prawidłowego świadczenia usług. Wystąpienie o zbyt dużą liczbę częstotliwości, zgodnie z zasadą, że od przybytku głowa nie boli naraziłoby operatorów na zbędne większe koszty, a z drugiej strony powodowało ryzyko mniej efektywnego wykorzystania zakupionego spektrum.
Z wyrazami szacunku
Wiceprezes Zarządu
Dyrektor ds. Informatycznych
Mirosław Bielicki
Członek Zarządu
Dyrektor ds. Personalnych i Administracji
Krzysztof Nawrocki
Załącznik do opinii Polkomtel S.A: Porównanie cen usług w telefonii komórkowej
Opinia PTK Centertel Sp. z o.o.
Szanowny Panie Ministrze,
Korzystając z zaproszenia do publicznej dyskusji na temat sposobu wykorzystania wolnych zasobów częstotliwości dla telefonii komórkowej w standardzie GSM 1800 MHz i UMTS, PTK-Centertel Sp. z o.o. pragnie wyrazić swoją opinię.
Spółka stoi na stanowisku, że ewentualna decyzja o wydaniu nowych koncesji UMTS/GSM, nie jest jedynym możliwym rozwiązaniem i nie musi stymulować rozwoju rynku telekomunikacyjnego. Dlatego też warto rozważyć rozdysponowanie odzyskanych od MON częstotliwości w inny sposób. Faza rozwoju, w której znajduje się polski rynek oraz jego wielkość nie dają pewności na dalszy dynamiczny rozwój rynku w przypadku większej liczby operatorów telefonii komórkowej. Większa liczba operatorów może mieć negatywne wręcz skutki dla jakości świadczonych usług przy uwzględnieniu ograniczonych obecnie zasobów częstotliwości, dla sytuacji finansowej operatorów ponoszących stałe i wysokie nakłady Inwestycyjne oraz dla Ich zdolności do oferowania nowoczesnych usług klientom. Zwiększenie liczby operatorów może spowodować pogorszenie stopy zwrotu z inwestycji i zmniejszenie udziału w rynku każdego z nich. Konsekwencją tego może być zmniejszenie inwestycji w dalszy rozwój nowych technologii z dotychczasową dynamiką.
Można również zastanawiać się, czy przy zmniejszonych przychodach operatorów będą utrzymane długookresowe dochody Skarbu Państwa, a w związku z tym czy rzeczywiście model z większą liczbą operatorów jest korzystny dla stanu finansów Państwa.
Istotną kwestią w przypadku wyłonienia czwartego operatora będą rozstrzygnięcia dotyczące opłat koncesyjnych dotychczasowych trzech operatorów. Nowe Prawo Telekomunikacyjne nie uwzględnia możliwości pobierania opłat koncesyjnych, a jedynie przewiduje opłaty administracyjne. W związku z powyższym powstaje pytanie jak zapewnić rozwiązania, które będą zgodne z zasadą sprawiedliwego i równego traktowanie wszystkich podmiotów na rynku. W naszej opinii warto rozważyć możliwość rozwiązań analogicznych do przyjętych dla telefonii stacjonarnej, które miały na celu rozwój infrastruktury.
Inwestycje infrastrukturalne wydają się niezbędną koniecznością bowiem naszym celem jest szybszy rozwój sieci i zapewnienie dostępu do większej liczby zróżnicowanych usług dla szerszego grona konsumentów na terenie całego kraju.
W związku z powyższym każdy operator powinien wnosić wkład w posiadanie i budowę własnej infrastruktury i najważniejszych elementów sieci.
Postępowanie mające na celu rozdysponowanie częstotliwości może mieć charakter przetargu ale warto także rozważyć rozwiązania alternatywne l przeanalizować, które z nich na obecnym etapie rozwoju rynku będzie najbardziej korzystne z punktu widzenia dynamicznego rozwoju, uwzględniając dalsze zapotrzebowanie każdego z obecnie działających operatorów telefonii komórkowej.
PTK Centertel pragnie potwierdzić zainteresowanie pozyskaniem dodatkowych częstotliwości w paśmie GSM 1800 MHz , a w przyszłości w zależności od rozwoju rynku również kanałem dla rozbudowy systemu UMTS.
Mamy nadzieję, że nasze uwagi mogą być pomocne przy rozdysponowaniu uwolnionych częstotliwości.
Z wyrazami szacunku
Sławomir Skrodzki
Prezes Zarządu
Jean Marc Vignolles
WicePrezes Zarządu