Test ASUS ZenWiFi BQ16 – to mesh dla najbardziej wymagających użytkowników

Jako miłośnikowi technologii rzadko zdarza mi się testować sprzęt tak zaawansowany, że całkowicie odbiega od tego, z czego korzystam lub testuję na co dzień. Tym razem miałem właśnie taką możliwość w przypadku czterozakresowego routera Wi-Fi 7 (802.11be) typu mesh. Asus ZenWiFi BQ16 jest tak wszechstronny i zaawansowany, że miną lata, a on wciąż będzie deklasował sprzęty powszechnie wykorzystywane w domach. Sprzęt jest tak szybki, że sam nie mam możliwości go w pełni wykorzystać w domowych warunkach. Jak to najczęściej w przypadku sprzętu o ekstremalnych osiągach bywa, ekstremalna jest również cena. Zestaw dwóch urządzeń, który może pokryć dom o powierzchni do 743 metrów kwadratowych, kosztuje 5 tysięcy złotych. Jeśli ktoś szuka topowego rozwiązania sieciowego to na pewno się nie zawiedzie.

Design

Asus ZenWiFi BQ16 wygląda jak pionowo postawiona książka. Od frontu widoczne są tylko logo Asus oraz wielokolorowa dioda LED sygnalizująca tryb działania routera. Jedyne dwa przyciski, WPS i Reset, znajdują się od spodu urządzenia. Z tyłu, oprócz kratki wentylacyjnej, przełącznika zasilania, gniazda zasilającego i USB 3.0 znalazło się miejsce na 5 gniazd Ethernet, z czego trzy złącza obsługują prędkość 1 Gbps, a dwa złącza aż 10 Gbps.

Same urządzenie jest dość ciężkie - waży ponad 1,3 kg. To sporo, bo routery zwykle sprawiają wrażenie niemal pustych w środku plastikowych pudełek.

Forma jest minimalistyczna i mimo ekstremalnych osiągów, nie znajdziemy tu estetyki typowej dla urządzeń dedykowanych graczom. Asus ZenWiFi BQ16 jest na tyle neutralny, że może stanąć w każdym salonie.

Specyfikacja

Obsługa najnowszych standardów Wi-Fi

• Wi-Fi 7 (802.11be) oraz wsteczna kompatybilność z Wi-Fi 6/6E (802.11ax), Wi-Fi 5 (802.11ac) i starszymi
• Maksymalne prędkości w poszczególnych pasmach Wi-Fi:
  • 2,4 GHz: do 1376 Mbps
  • 5 GHz (pierwsze i drugie pasmo): do 5764 Mbps każde
  • 6 GHz: do 11529 Mbps

Cztery pasma częstotliwości

• Dwa pasma 5 GHz, jedno 2,4 GHz i jedno 6 GHz – łączne teoretyczne prędkości sięgają nawet ponad 25 Gb/s

Konfiguracja sprzętowa

• 12 wbudowanych anten (4×4 w każdym paśmie)
• Pamięć: 2 GB RAM i 256 MB pamięci flash
• Zaawansowane funkcje zwiększania wydajności: OFDMA, 4096-QAM, beamforming i kanały o szerokości do 320 MHz

Tryby pracy

• Może działać jako router, węzeł AiMesh (rozszerzając istniejącą sieć AiMesh) lub punkt dostępu (Access Point)

Porty i łączność

• Porty 10G WAN/LAN (x1) oraz 10G LAN (x1) – dla ultraszybkich transferów urządzeń przewodowych
• Dodatkowo 1G WAN/LAN (x1) i 1G LAN (x2), a także port USB 3.0 do udostępniania plików, drukarek czy awaryjnego połączenia 4G/5G
• Funkcja Auto Mobile Tethering (4G/5G) – automatyczne przełączanie na internet mobilny w przypadku braku dostępu do sieci stacjonarnej

AiMesh i szeroki zasięg

• Kompatybilny z systemem AiMesh – można łączyć wiele urządzeń Asus, aby stworzyć rozbudowaną sieć mesh obejmującą duże powierzchnie

Wbudowane zabezpieczenia

• AiProtection Pro (Trend Micro) – blokowanie złośliwych stron, wykrywanie zainfekowanych urządzeń, ochrona przed atakami
• Parental Control z filtrowaniem treści i tworzeniem harmonogramów dostępu do internetu
• Obsługa najnowszych szyfrowań: WPA3 Enterprise/Personal, a także VPN (OpenVPN, PPTP, L2TP, WireGuard, itp.)

Konfiguracja i zarządzanie

• Aplikacja Asus Router na urządzenia mobilne do łatwej instalacji, monitorowania ruchu i zdalnego zarządzania.
• Bogaty zestaw narzędzi (QoS, Firewall, monitorowanie ruchu, DDNS, itd.) dostępnych także przez interfejs przeglądarkowy

10 Gbps zapewnia bardzo wysoki transfer danych, który domyślnie obsługują bardzo nieliczne urządzenia. Obecnie na blisko 500 płyt głównych do komputerów PC na rynku, tylko 18 modeli wspiera ten standard i tylko 5 jest dostępnych w sprzedaży w jednym ze sklepów. Same płyty główne kosztują ponad 2 a nawet 3 tysiące złotych. Niektóre najnowsze komputery Apple wspierają ten standard za dodatkową opłatą – najnowszy Mac Mini może być wyposażony w złącze 10 Gigabit Ethernet za dopłatą 500 zł. Od tej kwoty zaczynają się też karty sieciowe, w które można doposażyć swój komputer PC. Większość płyt głównych z górnej półki ma jedno albo dwa gniazda 2,5 Gbps.

Obecnie mało kto ma w domu kilka urządzeń mogących komunikować się ze sobą z prędkością 10 Gbps, a operatorzy w ogromnej większości nie oferują też takiej szybkości internetu. Obecnie to szybkość zarezerwowana dla specjalistycznych zastosowań, np. gdy wielu montażystów korzysta z materiałów wideo w wysokiej rozdzielczości umieszczonych na lokalnym serwerze. Taka prędkość pozwala zbliżyć się do odczytu z lokalnego dysku. Sam nie mam w domu urządzeń z taką kartą sieciową, bo na razie taka szybkość nie była mi potrzebna.

Test szybkości WiFi

Do testowania szybkości WiFi wykorzystałem najnowszego Samsunga S25 Ultra. Raczej nie będzie zaskoczeniem, że w bezpośrednim sąsiedztwie routera Asus telefon na WiFi miał dokładnie taką samą prędkość co łącze internetowe po kablu, w moim wypadku 960 Mbps pobierania i 60 Mbps wysyłania. Dotąd tylko jednemu routerowi udało się to osiągnąć i był to Xiaomi Mi Router AX9000. W innych modelach, nawet gdy teoretycznie przepustowość była wyższa niż szybkość internetu, to zawsze WiFi było wolniejsze od połączenia kablowego.

Asus podniósł tę poprzeczkę znacznie wyżej, bo dzięki dwóm urządzeniom w zestawie zapewnił identyczną z kablem szybkość nie tylko obok routera, ale w najdalszym zakątku mieszkania, za kilkoma ścianami, w tym jednej nośnej, o grubości niemal metra. Innymi słowy w każdym miejscu mieszkania mogę mieć dostęp za pośrednictwem WiFi do 100% szybkości swojego łącza, najszybszego jakie oferuje w mojej lokalizacji mój operator. Dla porównania, tam gdzie Asus osiągnął 946 Mbps pobierania i 59,5 Mbps wysyłania, tam router Play BOX NET z WiFi 6 osiąga zaledwie 6 Mbps pobierania i 0,5 Mbps wysyłania, właśnie za sprawą tłumienia sygnału przez ściany. Nawet pojedynczy Asus ZenWiFi BQ16 pozwolił mi na uzyskanie wyników dziesięciokrotnie wyższych w najdalszych zakątkach mieszkania niż router Play, choć od maksymalnych osiągów dwóch ruterów  Asus były one dalekie.

Z tego, co widziałem w innych recenzjach tego sprzętu, testerzy uzyskiwali prędkości do 3,5 Gbps na sprzęcie Asusa – wciąż więcej niż maksymalna szybkość kablowa w moich komputerach z kartą 2,5 Gbps.

Szybkość to jednak nie wszystko co oferuje Asus, bo jest przynajmniej kilka bardzo istotnych cech tego sprzętu.

Dodatkowe funkcje

Trzy osobne sieci z własnym SSID

Podczas gdy większość routerów ogranicza się zazwyczaj do maksymalnie dwóch sieci bezprzewodowych, np. dla domowników i dla gości, albo 5 GHz i 2,4 GHz, Asus domyślnie proponuje trzy sieci z osobnymi identyfikatorami SSID. Podczas konfiguracji tworzona jest sieć główna i sieć dedykowana sprzętom IoT, a dodatkowo można utworzyć trzecią sieć, dedykowaną dzieciom, tak aby filtrowane były nieodpowiednie treści i aby ułatwić zarządzanie czasem spędzonym w internecie. Dedykowana sieci IoT jest istotna z dwóch względów: kompatybilności i bezpieczeństwa. Żarówki, odkurzacze i inne gadżety inteligentnego domu często nie są kompatybilne z najnowszymi standardami najszybszych sieci, bo nie wymagają dużego transferu. Dodatkowo nie potrzebują tak otwartego dostępu do całego internetu jak zwykli użytkownicy. Tutaj za jednym zamachem rozwiązujemy oba te problemy. Możliwe jest też stworzenie osobnej sieci dedykowanej bezpiecznemu łączeniu się za pomocą VPN.

Internet z telefonu dla całej domowej sieci

Asus pozwala również skonfigurować backupowy dostęp do internetu za pomocą 4G/5G, na którą to sieć przełączy się automatycznie podczas awarii stałego łącza. Co ciekawe, aby skorzystać z tej opcji nie jest wymagany dedykowany modem 4G/5G. Możemy zamiast tego podłączyć kablem USB telefon bezpośrednio do routera Asusa - wystarczy, że włączymy na telefonie opcję USB Tethering.

Wygodna aplikacja

Do konfiguracji i obsługi Asus ZenWiFi BQ16 służy dedykowana aplikacja Asus router. Sprawiła ona na mnie lepsze wrażenie niż inne aplikacje tego typu, których używałem do tej pory. Wygląda na bardziej dopracowaną i jest bardziej czytelna. Przede wszystkim jednak nie upiera się na utworzenie konta użytkownika przed skonfigurowaniem sieci, tak jak aplikacje konkurencji. Konto jest wymagane tylko do zdalnego zarządzania ruterem, a tak można z niej korzystać bez konta i bez ograniczeń w sieci lokalnej.

W aplikacji można wyświetlić 5 wykresów transferu jednocześnie, dla: internetu, połączeń przewodowych i osobno dla każdej z trzech sieci bezprzewodowych. Są też zaawansowane opcje kontroli rodzicielskiej, włącznie z predefiniowanymi profilami dla różnych grup wiekowych.

Zarządzanie w przeglądarce

Router Asusa ma bardzo rozbudowany interfejs, jeśli skorzystamy z przeglądarki. To on daje dostęp do wszystkich zaawansowanych opcji. Widać tu nawet na żywo obciążenie poszczególnych rdzeni procesora w routerze. Zwracam również uwagę, że cały interfejs jest dostępny także w języku polskim, co nie jest regułą dla wielu urządzeń sieciowych.

Podsumowanie

Zestaw składający się z dwóch urządzeń Asus ZenWiFi BQ16 przekroczył moje wszelkie oczekiwania. Być może zaawansowani użytkownicy rozbudowanych sieci domowych dopatrzyliby się jakichś minusów albo coś jeszcze wyszłoby po znacznie dłuższym okresie użytkowania. Z mojego punktu widzenia sieć domowa działała tak dobrze jak nigdy wcześniej. Jeszcze nigdy nie miałem tak szybkiego Wi-Fi w najdalszych zakątkach mieszkania, że nie różniło się ani o ułamek procenta od mojego połączenia kablowego i to dotąd wydawało mi się to niemożliwe. Jest też miłą odmianą, że najszybszy sprzęt sieciowy nie wygląda jak statek kosmiczny obcych i pasuje nie tylko do pokoju gracza.

Z mojego punktu widzenia jedyną wadą jest bardzo wysoka cena. Pojedyncze urządzenie kosztuje 2700 zł, a komplet dwóch jednostek 4999 zł. Nigdy nie wydałem takiej kwoty na urządzenie sieciowe, bo nie czułem takiej potrzeby. Trzeba mieć też świadomość, że poza bardzo nielicznymi wyjątkami, taki zestaw kupujemy na zapas, a z czasem tego typu urządzenia dość szybko tanieją i za jakiś czas za podobne osiągi zapłacimy znacznie mniej.

Ja aż tak szybkiej i bezkompromisowej sieci jeszcze nie potrzebuję, ale jeśli ktoś chce mieć to co najlepsze już teraz to Asus ZenWiFi BQ16 go nie rozczaruje.