Prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty zawiesił na czas określony realizację uprawnień abonentów Telekomunikacji Polskiej S.A. przyłączonych do central analogowych i niektórych central cyfrowych w zakresie wyboru alternatywnego operatora świadczącego telefoniczne usługi międzynarodowe poprzez numer dostępu do sieci i preselekcję. Zgodnie z przyjętym harmonogramem TP S.A. została zobowiązana do dostosowania oprogramowania w centralach cyfrowych w zakresie 4-cyfrowego numeru dostępu do końca czerwca br., zaś w zakresie 5-cyfrowego numeru dostępu do końca 2003 r. Ponadto TP S.A. ma wymienić do końca 2005 r. dotychczas użytkowane centrale analogowe na centrale cyfrowe.
Stan prawny
Prawo telekomunikacyjne (art. 43 ust. 3) przewiduje, iż abonent sieci telefonicznej może wybrać operatora publicznego świadczącego usługi telefoniczne międzynarodowe, a w przypadku sieci stacjonarnej - także usługi telefoniczne międzystrefowe, poprzez numer dostępu (popularnie zwany prefiksem) lub preselekcję (stałe zlecenie kierowania połączeń do sieci wybranego operatora). Każdy operator świadczący usługi telefoniczne, więc także TP S.A., jest zobowiązany zapewnić możliwości techniczne dla realizacji powyższego uprawnienia, a w przypadku, gdy możliwości takie istnieją - zapewnić abonentowi korzystanie z tych uprawnień.
Jeśli sieć operatora nie ma możliwości technicznych niezbędnych do zapewnienia realizacji powyższego uprawnienia abonenta, wówczas operator może wystąpić z wnioskiem do Prezesa URTiP o zawieszenie w drodze decyzji administracyjnej, realizacji takiego uprawnienia lub ograniczenie zakresu realizacji tego uprawnienia, na czas określony. W toku postępowania administracyjnego operator musi wykazać, że techniczne możliwości eksploatowanej przez niego sieci nie pozwalają na realizację uprawnienia w całości lub w części. Wraz z uzasadnieniem operator musi przedłożyć harmonogram przystosowania swojej sieci do realizacji uprawnień abonentów w wymaganym zakresie.
Wniosek TP S.A.
Telekomunikacja Polska S.A. 25 listopada 2002 r. złożyła do Prezesa URTiP wniosek (wraz z harmonogramem) o wydanie decyzji zawieszającej realizację uprawnień abonentów TP S.A. w zakresie wyboru operatora publicznego świadczącego telefoniczne usługi międzynarodowe poprzez numer dostępu NDS i preselekcję. TP S.A. uzasadniała wniosek brakiem technicznych możliwości central analogowych do realizacji uprawnień abonentów przyłączonych do tych central oraz koniecznością wymiany oprogramowania w centralach cyfrowych na nowe, spełniające warunki określone przez Ministra Infrastruktury.
Pierwszy harmonogram przedstawiony przez TP S.A nie został przez Prezesa URTiP zaakceptowany, gdyż zawarte w nim dane były niewystarczające do wydania takiej decyzji i zwrócił się do TP S.A. o uzupełnienie wniosku. Następnie w lutym 2003 r. Prezes URTiP zobowiązał TP S.A. do ustalenia nowego harmonogramu przystosowywania central i skrócenia terminu zawieszenia uprawnień abonentów.
Decyzja Prezesa URTiP
Po uzupełnieniu dokumentacji przez TP S.A. i doprecyzowaniu harmonogramu wymiany central oraz opierając się na obowiązujących wymaganiach techniczno-eksploatacyjnych sieci telekomunikacyjnej, Prezes URTiP przychylił się do wniosku TP S.A. i w dniu 13 czerwca 2003 r. wydał dwie decyzje administracyjne w sprawie zawieszenia realizacji uprawnień abonentów TP S.A. w zakresie wyboru operatora publicznego świadczącego usługi telefoniczne międzynarodowe poprzez numer dostępu NDS i preselekcję przez abonentów:
1) przyłączonych do central cyfrowych typu EWSD i S12, zgodnie z przyjętym harmonogramem.
2) przyłączonych do central analogowych, zgodnie z przyjętym harmonogramem.
Przedstawione w harmonogramach terminy stanowią w opinii Prezesa URTiP najkrótsze możliwe do realizacji okresy na dostosowanie sieci TP S.A. do wymogów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 września 2002 r. w sprawie planu numeracji krajowej (ustalającego format i schemat wybierania numeru międzynarodowego) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 29 października 2002 r. w sprawie szczegółowych warunków korzystania z uprawnień przez abonentów publicznej sieci telefonicznej (wprowadzającego dwie preselekcje i tzw. operatora domyślnego).
Tym samym Prezes URTiP uznał za zasadny podany w harmonogramie termin 30 czerwca 2003 r., z upływem którego TP S.A. będzie zobowiązana do świadczenia usługi wyboru operatora międzynarodowego poprzez preselekcję lub czterocyfrowy numer dostępu do sieci abonentom podłączonym do central cyfrowych systemu EWSD i central systemu S12. Z kolei wdrożenie oprogramowania umożliwiającego obsługę pięciocyfrowych numerów dostępu do sieci (NDS=108XX) w centralach S12 będzie możliwe dopiero w połowie roku 2003, w momencie przedstawienia przez producenta central odpowiedniego programu realizującego ww. funkcję. Następujący po nim okres implementacji oprogramowania w centralach S12 skutkuje wydłużeniem terminu rozpoczęcia świadczenia usługi wyboru operatora międzynarodowego poprzez preselekcję i pięciocyfrowy numer dostępu do końca grudnia 2003 r.
Podobnie w przypadku drugiej decyzji, Prezes URTiP uznał, że centrale analogowe TP S.A. nie posiadają możliwości technicznych zaimplementowania do istniejącego, przestarzałego funkcjonalnie sprzętu, usługi preselekcji operatora międzynarodowego i usługi wyboru poprzez numer dostępu NDS. Systemy bilingowe central bezrejestrowych nie są np. przystosowane do 22-23 cyfrowego schematu wybierania numeru międzynarodowego, gdyż były tworzone w czasach, gdy wymagania Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego ITU, którego członkiem jest Polska, dotyczyły 15 cyfrowego numeru międzynarodowego. Zaakceptowany harmonogram TP S.A. przewiduje wymianę central analogowych na cyfrowe sukcesywnie do końca 2005 r., tj. do czasu wprowadzenia w Polsce zamkniętego planu numeracji, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 5 września 2002 r.
Stan realizacji uprawnień abonentów TP S.A.
Zgodnie z załączonym do wniosku TP S.A. harmonogramem, zwierającym wykazy central i numeracji abonenckiej, jedynie proces implementacji nowego oprogramowania w centralach 5ESS i E-10B został zakończony do końca 2002 r. W tej sytuacji z dniem 1 stycznia 2003 r. 3.100.000 abonentów sieci TP S.A. uzyskało możliwość dokonywania wyboru alternatywnego operatora świadczącego usługę połączeń międzynarodowych.
Obecnie w wyniku prac TP S.A. i firm produkujących centrale i oprogramowanie, 9 czerwca 2003 r. z ogólnej liczby 10.880.000 abonentów TP S.A., uprawnienia do wyboru operatora międzynarodowego przez czterocyfrowy numer dostępu NDS posiadało 8.837.000 abonentów, a poprzez pięciocyfrowy numer NDS - 6.767.000 abonentów.
Pozostałe strony postępowania
Warto zaznaczyć, że z dniem 25 lutego 2003 r. do toczącego się postępowania administracyjnego przystąpiła jako strona spółka Telekomfort Domin Spółka Jawna, występująca jako abonent TP S.A. Ponadto w dniu 6 marca 2003 r. Prezes URTiP wydał postanowienie o dopuszczeniu Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji do udziału w postępowaniu na prawach strony.
W okresie od kwietnia do maja 2003 r. trwała wymiana korespondencji pomiędzy uczestnikami postępowania. KIGEiT wystąpiła o powołanie przez Prezesa URTiP niezależnego eksperta, którego zadaniem byłaby weryfikacja danych przedstawionych przez TP S.A. Po zapoznaniu się z wnioskiem Prezes URTiP uznał, że na ówczesnym etapie postępowania powoływanie biegłego jest bezzasadne. Kwestie podniesione w stanowisku KIGEiT zostały już rozstrzygnięte, a KIGEiT nie przedstawiła żadnych nowych okoliczności, które uzasadniałyby dalsze przedłużenie postępowania w tej sprawie. W opinii Prezesa Witolda Grabosia, Urząd dysponuje odpowiednią wiedzą i doświadczeniem niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego sprawy. Ponadto zbadanie, czy brak możliwości technicznych wynika z opóźnień w wydaniu przez Ministra Infrastruktury rozporządzeń wykonawczych, nie stanowił przedmiotu postępowania w sprawie zawieszenia realizacji uprawnień abonentów TP S.A.
Harmonogramy wymiany i dostosowania central
Szczegółowe harmonogramy przystosowania oprogramowania central cyfrowych EWSD i S12 oraz harmonogram wymiany central analogowych na centrale cyfrowe, będące załącznikami do powyższych decyzji Prezesa URTiP, są dostępne na stronie internetowej www.urtip.gov.pl
Uprawnienia w zakresie połączeń międzystrefowych
Należy także przypomnieć, że 30 kwietnia 2003 r. Prezes URTiP wydał decyzję zobowiązującą TP S.A. do zapewnienia wszystkim abonentom możliwości wyboru alternatywnego operatora w połączeniach międzystrefowych poprzez czterocyfrowy numer dostępu do sieci NDS. Natomiast uprawnienia dotyczące preselekcji operatora międzystrefowego oraz zachowania przydzielonego numeru przez abonentów central analogowych, TP S.A. ma zapewnić sukcesywnie do końca 2005 r., zgodnie z przyjętym harmonogramem wymiany tych central na nowe centrale cyfrowe.