URTiP chce wspomóc szybszy rozwój telekomunikacji w Polsce

W Urzędzie Regulacji Telekomunikacji i Poczty dokonano analizy dostępności usług telekomunikacyjnych, w szczególności w zakresie możliwości zwiększenia dostępności usług telekomunikacyjnych, nie tylko telefonii, ale również usług transmisji danych ze szczególnym uwzględnieniem obszarów słabszych ekonomicznie. Analiza została przeprowadzona w ramach prac zespołu ds. analizy dostępności usług telekomunikacyjnych, powołanego przez Prezesa URTiP, w uzgodnieniu z Ministrem Infrastruktury.

Raport kończący pierwszą fazę prac Zespołu otrzymał pozytywną opinię kierownictwa Ministerstwa Infrastruktury.

Biorąc pod uwagę przeprowadzoną analizę obecnego stanu, sformułowano następujące wnioski:

1. Należy konsekwentnie dążyć do wdrażania polityki regulacyjnej zgodnej z analogiczną polityką prowadzoną w krajach Unii Europejskiej. Elementami tej polityki powinno być w szczególności:
- wydanie wymienionych w noweli do Ustawy Prawo Telekomunikacyjne rozporządzeń Rady Ministrów i Ministra Infrastruktury. Rozporządzenia powinny ułatwiać Prezesowi URTiP interwencyjne działania na rynku telekomunikacyjnym w zakresie decyzji stymulujących demonopolizację i liberalizację.
- prowadzenie konsekwentnych działań zmierzających do uwolnienia "pętli lokalnej". Dotychczasowe doświadczenia krajów Unii Europejskiej nie wskazują na szybkie osiągnięcie znaczących efektów, tym niemniej działania w tym zakresie nie powinny być zaniedbywane, zwłaszcza w zakresie udostępniania pętli lokalnej dla dostępu do Internetu.
- wspieranie działań w zakresie przenoszalności numerów. Podobnie jak w przypadku pętli lokalnej, przenoszalność numerów może pozytywnie wpływać na rozwój konkurencji na rynku usług telekomunikacyjnych.

2. Przyspieszenie strategii liberalizacji rynku telekomunikacyjnego. Rozwój nowych technologii oraz rozwój nowych usług możliwych do implementacji w różnych sieciach przez różnych operatorów powinien powodować eliminację historycznych i formalnych hamulców do szerszego działania operatorów na rynku "information technology". Pewne działania zostały już wdrożone do praktyki. Tym niemniej, należy sprzyjać poszerzaniu oferty usługowej przez wszystkie podmioty na rynku. Można tu wymienić:
- oferowanie usług telefonicznych i internetowych przez operatorów telewizji kablowych oraz telewizji satelitarnych.
- oferowanie usług w sieciach stacjonarnych na wszystkich poziomach tzn. usług wewnątrzstrefowych, międzystrefowych i międzynarodowych przez tych operatorów, którzy wykażą takie zainteresowanie. Poszerzenie takich możliwości powinno wpłynąć pozytywnie na kondycję finansową poszczególnych operatorów.
- stosowanie nowych technologii w zakresie dostępu abonenckiego. W miarę istniejących warunków technicznych, stwarzać możliwości dostępu w takich technologiach, jak: systemy dostępu radiowego WLL, stosowanie techniki VoIP, dostęp do Internetu poprzez sieć energetyczną PLC, dostęp poprzez systemy WLAN i inne.
- sprzyjanie konwergencji usług stacjonarnych i komórkowych przy zachowaniu równej konkurencji. Taka polityka może przyczynić się do stopniowego zmniejszania różnić między taryfami w sieciach stacjonarnych i komórkowych.

3. Sprzyjanie nowym inwestycjom w zakresie dostępności do usług telekomunikacyjnych (telefonicznych i transmisji danych) zwłaszcza na obszarach słabszych ekonomicznie. Działania wymienione we wnioskach 1 i 2 były i są częściowo realizowane, jednakże stan dostępności usług telekomunikacyjnych, zwłaszcza na terenach o niedostatecznej infrastrukturze telekomunikacyjnej jest w dalszym ciągu niezadowalający. Jeżeli przyjąć za punkt odniesienia gęstość telefoniczną stacjonarną w Czechach, to w Polsce "brakuje" co najmniej 3 mln. stacjonarnych linii telefonicznych.
Zainteresowanie inwestorów rynkiem stacjonarnym w Polsce jest minimalne. Prawne instrumenty regulacji tynku telekomunikacyjnego nie dają gwarancji szybkich zmian, zaś rynek telekomunikacyjny jest zbyt słaby by je sam wygenerować. Skuteczność działań regulatora skutkująca wymiernymi efektami rynkowymi jest niemożliwa bez zainteresowania inwestorów polskim rynkiem telekomunikacyjnym.

Dla stymulacji zainteresowania nowego kapitału rynkiem telekomunikacyjnym w Polsce, Prezes URTiP zamierza podjąć następujące działania:
- wykorzystanie nowych możliwości jakie daje znowelizowana w 2003 r. Krajowa Tablica Przeznaczeń Częstotliwości (KTPC) i nowe technologie stosowane w systemach radiowego dostępu abonenckiego. Przy obecnym stanie techniki systemy dostępu radiowego umożliwiają szybką budowę infrastruktury sieciowej, a zatem i szybkie wdrożenie usług. Budowa sieci WLL jest szybsza i tańsza, niż budowa przewodowego dostępu abonenckiego - szybkość budowy i koszt systemów WLL jest porównywalny z systemami komórkowymi.
- sprzyjanie rozwojowi systemów dostępu do Internetu za pomocą sieci energetycznych (przy zachowaniu kompatybilności z istniejącymi systemami radiokomunikacyjnymi i radiodyfuzyjnymi).
- regularne zapraszanie (np. dwa razy w roku) do składania wniosków o zezwolenia telekomunikacyjne o dużym zasięgu terytorialnym w zakresie budowy sieci z wykorzystaniem dostępu radiowego. Ocena złożonych wniosków powinna dotyczyć nie tylko możliwości technicznych w zakresie przydziału częstotliwości, ale przede wszystkim priorytetowo należy oceniać:
a) gwarancje finansowania pozwalającego na budowę sieci na dużych obszarach kraju ze szczególnym uwzględnieniem obszarów słabszych ekonomicznie.
b) oferowanie rozwiązań technicznych dla usług zintegrowanych - zarówno telefonii jak i szybkiego dostępu do usług transmisji danych.
c) stosowanie nowoczesnych technologii, sprawdzonych na świecie i powszechnie stosowanych (ekonomia skali); taki warunek będzie gwarantował odpowiednio niskie ceny sprzętu, terminali i gwarancje długotrwałego serwisu.
d) pozycję operatora na polskim rynku telekomunikacyjnym z punktu widzenia demonopolizacji rynku i działania w warunkach zdrowej konkurencji.

Inicjatywa udostępnienia częstotliwości dla nowych systemów radiowego dostępu abonenckiego powinna uwzględniać społeczne potrzeby telekomunikacyjne i informatyczne na terenach o niedostatecznej infrastrukturze telekomunikacyjnej. Ich efektem powinna być lepsza dostępność do wspomnianych usług i ich przystępność cenowa.
Osiągnąć to można drogą budowania rzeczywistej konkurencji rynkowej. Decyzje dotyczące rezerwacji muszą uwzględniać groźbę "zamrożenia" przydzielonych częstotliwości lub umacniania monopolu funkcjonujących na rynku telekomunikacyjnym operatorów.
i. inicjatywa ta może być nie tylko atrakcyjna dla nowych inwestorów (zwłaszcza w perspektywie akcesji do UE), ale może przyczynić się do:

1. Zwiększenia konkurencyjności na rynku stacjonarnym. Ważnym elementem strategii wobec nowych operatorów WLL jest, aby usługi przez nich oferowane były nie tylko nowoczesne, ale aby oferta usługowa dotyczyła cen porównywalnych z cenami usług stacjonarnych. Jak widać z analizy cen usług stacjonarnych i komórkowych, różnica cen jest kilkakrotna i pomimo dość bogatej polityki marketingowej operatorów komórkowych nie należy się spodziewać znaczącej zmiany tych relacji w najbliższych latach. Dotyczy to zarówno podstawowych usług telefonicznych, jak i dostępu do Internetu. Nowi operatorzy WLL nie powinni stać się kolejnymi operatorami według taryf komórkowych, ale - według taryf stacjonarnych.

2. Sprzyjania konsolidacji rynku stacjonarnego. Być może obecni, tzw. "niezależni" operatorzy stacjonarni, posiadający struktury operacyjne będą mogli przyłączyć się do nowych inwestycji. Zwiększenia zainteresowania operatorów komórkowych współpracą z nowymi operatorami WLL. Operatorzy komórkowi posiadają dobrze rozwiniętą infrastrukturę dostępu radiowego; po kilka tysięcy stacji bazowych (stałe lokalizacje, maszty, zasilanie, ochrona), platformę transmisyjną od stacji bazowych "w górę" sieci. 3. Należy jednak zwrócić uwagę, że związki nowych operatorów WLL z operatorami komórkowymi powinny ograniczać się do współpracy niezależnych podmiotów w wykorzystaniu infrastruktury dostępu radiowego. Operator komórkowy ani podmiot od niego zależny lub z nim powiązany kapitałowo nie powinien być jednocześnie operatorem systemu WLL, ponieważ - podobnie jak w przypadku znaczących operatorów stacjonarnych - istnieje groźba zakłócenia konkurencji na rynku telekomunikacyjnym.