W naszym regionie liderem rozwoju rynku telekomunikacyjnego będzie Rosja

W latach 2007-2010 rynek usług telekomunikacyjnych w Europie Środkowo-Wschodniej będzie rósł średnio o około 8% rocznie. Operatorzy postawią na rozwój usług pozagłosowych i dostarczanie treści.

Pod koniec maja 2007 r. firma analityczna PMR opublikowała najnowszy raport „Rynek telekomunikacyjny w Europie Środkowo-Wschodniej 2007. Prognozy rozwoju na lata 2007-2010” (ang. „Telecoms market in Central and Eastern Europe 2007. Development forecast 2007-2010”. Raport analizuje sytuację na rynku telekomunikacyjnym regionu Europy Środkowo-Wschodniej (ang. CEE – Central and Eastern Europe). Region CEE jest rozumiany jako Rosja, Polska, Czechy i Węgry.
Według przewidywań firmy PMR w ciągu następnych czterech lat wartość rynku usług telekomunikacyjnych w tym regionie wzrośnie o ok. 13,7 mld €, osiągając w 2010 r. poziom ok. 52,5 mld €. Oznacza to średnie tempo wzrostu (CAGR) rzędu 7,8% rocznie. Jest to wynik niższy niż notowane w latach ubiegłych (w latach 2003-2006 CAGR wyniósł 14,6%), jednak przewyższa prognozowane wskaźniki tempa rozwoju rynku telekomunikacyjnego w krajach Europy Zachodniej.

Główną siłą napędową w najbliższych kilku latach pozostanie Rosja, która już obecnie ma największy rynek telekomunikacyjny wśród państw regionu CEE. Rynek rosyjski będzie zdecydowanie najdynamiczniej rozwijającym się w regionie w latach 2007-2010 – CAGR wyniesie ok. 11%, podczas gdy w Polsce, Czechach i na Węgrzech będzie się wahał na poziomie średnio 4-6% rocznie.

Jednym z ważniejszych trendów, jakie w ostatnim czasie można zaobserwować na rynku telekomunikacyjnym w Europie Środkowo-Wschodniej jest zwrot operatorów w stronę usług pozagłosowych (internet, transmisja danych). Jest to po części efektem rosnącej stopniowo popularności usług multimedialnych. Operatorzy koncentrują się na możliwościach oferowania klientom dostępu do atrakcyjnych treści (tzw. kontentu). Efektem wprowadzania takich strategii jest konieczność inwestowania w sieci nowej generacji (NGN).
W 2006 r. wartość usług niegłosowych w Europie Środkowo-Wschodniej wzrosła do 3,8 mld € i była o 34% wyższa niż w roku poprzednim. Cały czas większość przychodów z tego typu usług generowana jest przez SMSy. W 2006 r. udział SMSów w przychodach z komórkowych usług niegłosowych ogółem w Czechach, Polsce, Rosji i na Węgrzech wyniósł 63%. Warto jednak zwrócić uwagę, że udział SMSów jest z każdym rokiem niższy– w 2001 r. wynosił 90%, a w 2004 r. – 82%. Oznacza to, że z roku na rok rośnie popularność bardziej zaawansowanych usług pozagłosowych. „Rosnąca popularność usług dodanych jest do pewnego stopnia powiązana z coraz większą liczbą gospodarstw domowych w regionie posiadających komputer i dostęp do internetu” – uważa Paweł Olszynka, analityk rynku telekomunikacyjnego w firmie PMR i jeden z autorów raportu. „Generalnie można oczekiwać dalszego wzrostu zainteresowania usługami dodanymi w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Kwestią zasadniczą jest skala tego wzrostu.” – dodaje Paweł Olszynka.
Warto również zauważyć korzystną koniunkturę na rynku usług szerokopasmowego dostępu do internetu. W ciągu ostatnich dwóch lat we wszystkich krajach regionu CEE dynamicznie rosła liczba abonentów dostępu do internetu – głównie poprzez ADSL i łącza telewizji kablowych.
Korzystanie z usług 3G w regionie jest nadal niewielkie, jednak i tutaj sytuacja systematycznie się poprawia. Według danych szacunkowych PMR, pod koniec 2006 r. w krajach Europy Środkowo-Wschodniej było ok. 550 tys. abonentów usług 3G, obejmujących użytkowników telefonów i kart do notebooków umożliwiających bezprzewodowy dostępu do internetu. Stanowi to zaledwie ok. 0,3% ogólnej liczby użytkowników telefonów komórkowych w regionie. Kluczową przyczyną takiego stanu rzeczy są niewielkie potrzeby konsumentów związane z korzystaniem z zaawansowanych usług opartych o 3G oraz ograniczony zasięg (głównie niektóre rejony największych miast). Nie bez znaczenia są również ceny aparatów przystosowanych do działania w technologii 3G.

Inne interesujące informacje zawarte w raporcie

PMR przewiduje, że przez najbliższe cztery lata sektor telefonii komórkowej nadal będzie reprezentował większość wydatków na usługi telekomunikacyjne w Europie Środkowo-Wschodniej. Jednocześnie stopniowo rosnąć będzie znaczenie usług transmisji danych i dostępu do internetu.

Rynek telefonii komórkowej w Czechach jest najbardziej nasycony w regionie CEE – poziom penetracji mierzony liczbą sprzedanych kart SIM wyniósł pod koniec 2006 r. 120% i był o 13 p.p. wyższy niż w Rosji (107%), która pod tym względem znajduje się na drugiej pozycji w regionie. Rozwój rynku telefonii komórkowej w Polsce można do pewnego stopnia porównać do sytuacji na Węgrzech. Poziom penetracji w obu krajach kształtował się podobnie od momentu uruchomienia pierwszej sieci GSM. W Rosji popularność telefonii komórkowej przez pierwsze sześć lat od startu sieci GSM była mocno ograniczona. Wyraźne przyspieszenie miało miejsce po roku 2003.

Rynek usług internetowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej jest daleki od nasycenia. W ciągu ostatnich dwóch lat nastąpił znaczący wzrost liczby nowych abonentów usług ADSL w Rosji. Niemniej jednak praktycznie we wszystkich krajach tej części Europy istnieje potencjał dalszego dynamicznego wzrostu.