Nowy standard WiFi ax, częściej określany jako WiFi 6, przynosi szereg nowości, istotnych zwłaszcza z punktu widzenia coraz większej liczby urządzeń podłączanych do domowej sieci. Jedną z nich jest podniesienie maksymalnego transferu. Jednak w przeciwieństwie do zmian jakie przyniosły ze sobą WiFi n, a później WiFi ac, najnowszy standard WiFi ax niesie ze sobą jednak o wiele więcej niż tylko szybszy internet bezprzewodowy – między innymi mniejsze opóźnienia, mniejszą podatność na zakłócenia i poprawę bezpieczeństwa. Nowy router D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 (D-Link DIR‑X1860) wspiera standard WiFi ax i można kupić go za mniej niż 500 zł. Czy warto skusić się na jego zakup odpowiem w poniższej recenzji.
Router D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 został wykonany z matowego, czarnego tworzywa. W niektórych miejscach znajdziemy elementy gładkiego, połyskliwego plastiku, którego jest na tyle niedużo, że nie zbiera kurzu i śladów dotyku. Wygląd urządzenia jest agresywny, ale całe szczęście bez kolorowych wstawek i nadmiernych udziwnień, jakie często można spotkać u konkurencji. Z boków i z tyłu urządzania wystają w sumie cztery anteny. Można je obracać we wszystkich kierunkach aż do płaszczyzny podstawy routera. Nie są jednak odłączane ani wymienne.
Z tyłu znajduje się pięć gniazd Ethernet o gigabitowej prędkości. Jedno z nich oznaczone na żółto służy do podłączenia internetu z modemu operatora. Do pozostałych 4 można podłączyć dowolne urządzenia. Z tyłu znajdziemy także okrągłe gniazdo zasilania, schowany w zagłębieniu przycisk reset, pełnowymiarowy guzik zasilania, a także nieduży przycisk funkcji WPS.
Od frontu znajdują się 4 diody LED sygnalizujące status urządzenia. Jedna dioda sygnalizuje zasilanie, druga dostęp do internetu, a pozostałe dwie aktywność sieci 2,4 oraz 5 GHz. Od spodu znajdziemy cztery nóżki, z czego dwie są gumowe. Są też dwa miejsca montażowe na śruby, aby urządzenie zawiesić na ścianie.
To czego zabrakło to gniazda USB, które umożliwiłoby udostępnienie plików z pamięci flash czy drukarki w sieci. Domyślam się jednak, że podniosłoby to dodatkowo cenę, a w dobie tanich chmur, drukarek sieciowych lub całkowitego braku potrzeby korzystania z drukarki takie łącze nie jest już aż tak ważne.
Proces pierwszego uruchomienia polega na zainstalowaniu aplikacji mobilnej D-Link WiFi, a następnie za jej pomocą zeskanowanie kodu QR z karty instalacyjnej lub spodu urządzenia i postępowaniu według kolejnych kroków wyświetlanych na ekranie. To wygodne i sprawdziło się poprzednio w przypadku recenzowanego przeze mnie zestawu D-Link Covr.
Niestety w przypadku D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 miałem problemy z dokończeniem konfiguracji przez aplikację. W ostatnim kroku nie potrafiła wyszukać i połączyć się z routerem i mówiła, że urządzenie jest niedostępne. Sam router jednak działał bez najmniejszego problemu i po podłączeniu go do zasilania i modemu UPC można było się bez problemu połączyć z siecią WiFi i zacząć korzystać z internetu.
Nie było także problemów, aby połączyć się z routerem przez przeglądarkę. To jest preferowany sposób dostępu do funkcji dla bardziej wymagających i zaawansowanych użytkowników. Tutaj znajdziemy zarządzanie priorytetem pakietów dla wybranych urządzeń QoS Engine – wystarczy przeciągnąć urządzenie z listy do odpowiedniego miejsca w tabeli, aby nadać mu wyższy priorytet niż urządzeniu znajdującemu się niżej. Jest też firewall i przekierowanie portów – można utworzyć 24 reguły port forwarding. Jest także filtr adresów URL i słów kluczowych, które można blokować na poziomie routera. Na koniec warto wymienić Quick VPN, który umożliwia zdalny dostęp do wewnętrznej sieci lokalnej. Możliwe jest także wyświetlenie statystyk ruchu, w tym także na wykresie w czasie rzeczywistym. Pewną ciekawostką jest wbudowane w sam router oprogramowanie do testowania szybkości łącza stworzone we współpracy z Ookla.
Z aplikacji mobilnej, z którą po aktualizacji oprogramowania routera udało mi się w końcu połączyć, można sprawdzić szybko i wygodnie jakie urządzenia są podłączone do sieci, utworzyć sieć WiFi dla gości, a także ustalić jakie urządzanie w jakich godzinach może korzystać z internetu, czyli narzucić określone ograniczenia np. dla dzieci.
Aplikacja mobilna jest przetłumaczona na język polski, natomiast oprogramowanie routera dostępne przez przeglądarkę jest w języku angielskim i nie ma opcji wybrania języka polskiego.
Jeśli chodzi o połączenie za pomocą kabla Ethernet to 1 Gbps jest standardem od dłuższego czasu. Transfery dochodzące do 1000 Mbps wewnątrz sieci nie są niczym nadzwyczajnym. Prędkość internetu na łączu UPC 1 Gbps zarówno bezpośrednio z modemu UPC, jak i za pośrednictwem D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 była taka sama i sięgała maksymalnie około 940 Mbps.
Pierwszą różnicę widać przy prędkości urządzeń podłączonych za pomocą sieci bezprzewodowej. W przypadku WiFi w standardzie ac nigdy nie udało mi się przekroczyć bariery około 520 Mbps, czyli połowy tego co na kablu, a prędkości znacznie częściej oscylują w okolicach 400 Mbps. Natomiast wykorzystując WiFi ax w komputerze stacjonarnym w połączeniu z D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 udało mi się osiągnąć 720 Mbps. Jest więc zauważalna poprawa o przeszło 200 Mbps. Mając do dyspozycji tak szybkie WiFi strata względem połączenia kablowego jest o wiele mniejsza.
Jednak o ile poprzednie generacje WiFi skupiały się przede wszystkim na zwiększeniu prędkości i przeskok z WiFi n na WiFi ac daje wielokrotny przyrost transferu, o tyle WiFi ax ma o wiele szerzej zakrojone zmiany. Korzysta z 128-bitowego szyfrowania WPA3 podnoszące bezpieczeństwo, a także wprowadza technologie OFDMA oraz BSS coloring. Pierwsza z nich umożliwia znacznie efektywniejsze komunikowanie się z wieloma urządzeniami w tym samym czasie, dzieląc pasmo na mniejsze fragmenty i rozsyłając pakiety danych jednocześnie do wielu adresatów. Starszą technologię można porównać do zasady, że jedna osoba w klasie mówi, a reszta słucha. Gdy druga osoba chce zacząć mówić, musi zaczekać do czasu w którym nikt nie zabiera głosu. W nowszym standardzie jest możliwe prowadzenie wielu rozmów jednocześnie i w tym samym czasie. Druga technologia rozwiązuje problem zakłóceń spowodowanych tym, że wiele urządzeń, w tym routery naszych sąsiadów, znajduje się we wzajemnym zasięgu, a czasem może pracować na tym samym paśmie, co dotąd drastycznie obniżało wydajność. BSS coloring pozwala temu zapobiegać. Nowy standard obejmuje także optymalizacje co do zużycia energii przez urządzenia mobilne łączące się z siecią.
W efekcie WiFi 6 nie tylko dostarcza szybsze transfery, ale oferuje większą efektywność, mniejsze opóźnienia, sprawniejszą komunikację z wieloma urządzeniami jednocześnie, ulepszone mechanizmy zapobiegające zakłóceniom od innych urządzeń sieciowych i lepsze bezpieczeństwo.
Wszystkich tych zalet możemy nie odczuć od razu, gdy będziemy mieli w domu pojedynczy smartfon z WiFi ax, z czasem jednak korzyści powinny stać się coraz bardziej zauważalne, im więcej urządzeń z WiFi ax podłączymy do domowej sieci. WiFi 6 może też okazać się najlepszym rozwiązaniem, gdy mieszkamy w bloku i mamy w zasięgu kilkanaście innych sieci lokalnych.
D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 jest moim zdaniem dobrą propozycją na rozpoczęcie przygody z WiFi 6 bez rujnowania budżetu domowego. Za niecałe 500 zł dostajemy urządzenie, które działa stabilnie, zapewnia wysokie transfery sieci bezprzewodowej - przynajmniej o 200 Mbps szybsze niż WiFi ac, ale przede wszystkim niesie wiele usprawnień pod kątem dużego zagęszczenia urządzeń korzystających z WiFi – zarówno większej ich liczby w obrębie sieci domowej, jak i większych zakłóceń ze strony sąsiadów za ścianą. Jeśli mamy albo będziemy mieć w przyszłości urządzenia obsługujące WiFi ax, czyli WiFi 6 generacji, szkoda byłoby nie móc wykorzystać tego potencjału. Aktualnie zarówno mój, jak i komputer stacjonarny wykorzystują już nowy standard WiFi 6, którego najnowszy i najlepszy router UPC jeszcze nie wspiera. Wykorzystując D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 mogę poprawić jakość bezprzewodowej sieci lokalnej. Nie mam jednak problemu ze starszymi urządzeniami, bowiem WiFi ax jest w pełni kompatybilne wstecz.
Jeśli złącze USB nie jest wam niezbędne, to D-Link EXO AX AX1800 Wi-Fi 6 wydaje się ciekawą propozycją w dobrej cenie. Warto jednak pamiętać, że WiFi ax chociaż zauważalnie poprawia transfery, nie oferuje pod względem samej prędkości działania aż takiego przeskoku jak przesiadka z WiFi n na WiFi ac, a skupia się na szerszym spektrum wyzwań, jakie wiążą się z dużym zagęszczeniem urządzeń korzystających z sieci.