3 października br. Era, Plus GSM i Idea wprowadzają nową procedurę przy zawieraniu umów o świadczenie usług na warunkach promocyjnych. Procedura ma na celu wyeliminowanie przypadków nadużyć powodowanych przez nieuczciwych kontrahentów i według zapewnień operatorów w żaden sposób nie będzie stanowić utrudnienia dla wszystkich rzetelnych Klientów. Z dniem wprowadzenia nowych zasad w życie, zawarcie umowy o świadczenie usług abonamentowych w ramach oferty promocyjnej będzie wiązało się z wyrażeniem zgody Klienta na sprawdzenie jego wiarygodności płatniczej bądź z wpłatą kaucji zabezpieczającej.
W zorganizowanej dziś (26.09) konferencji uczestniczyli rzecznicy operatorów oraz członek zarządu Polkomtel S.A. Wojciech Pytel.
Zgoda na weryfikację wiarygodności płatniczej oznacza możliwość uzyskania informacji o fakcie ewentualnego trwałego zaprzestania regulowania płatności z tytułu świadczonych usług telekomunikacyjnych wobec pozostałych Operatorów lub o fakcie zgłoszenia utraty dokumentów potwierdzających tożsamość. Udostępniane będą więc jedynie informacje o klientach, z którymi na skutek przewlekłego nie regulowania zobowiązań wobec operatorów rozwiązane zostały umowy, telefony zostały dezaktywowane, a abonent, mimo pisemnych wezwań do zapłaty, nie uiścił należnych płatności. Zakres udostępnianych informacji dotyczyć będzie, w przypadku osoby fizycznej - jej imienia i nazwiska klienta, (wyłącznie dla celów reklamacyjnych w związku z procesem weryfikacji niesolidnych Klientów), cech dokumentu tożsamości oraz numeru PESEL, a w przypadku firm - jej nazwy oraz numerów NIP i REGON. W sytuacji, gdy Klient spłaci zobowiązania wobec określonego operatora, operator ten zaprzestanie udostępniać informacje o tym kliencie pozostałym dwóm sieciom telefonii komórkowej. Jednocześnie, jeśli negatywny wynik weryfikacji płatniczej wzbudzi zastrzeżenia klienta, będzie on miał możliwość skorzystania z systemu reklamacyjnego, w ramach którego przedstawiciel operatora będzie zobowiązany do ponownego sprawdzenia statusu weryfikacji. W tym celu zostaną uruchomione specjalne numery telefonów, gdzie, niezależnie od weryfikacji on-line będzie można potwierdzić stosowne informacje.
W przypadku, kiedy klient nie wyrazi zgody na weryfikację jego wiarygodności płatniczej, pobrana kaucja, jednakowa w przypadku wszystkich operatorów, w wysokości 760 złotych, zostanie, w zależności od decyzji Klienta, rozliczona w ramach świadczenia usług bądź zwrócona po upływie okresu ustalonego przy zawarciu umowy. Uzgodniona wysokość kaucji stanowi równowartość najniższego wynagrodzenia (zgodnie z danymi z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22.12.2000 roku; Dz. U. Nr 121) oraz jednocześnie uwzględnia średni koszt pozyskania jednego Klienta, na który składa się głównie wartość subsydiowanego w sprzedaży telefonu. Wymóg kaucji będzie dotyczył w praktyce niewielkiej grupy klientów, gdyż jej wprowadzenie służy jedynie minimalizacji skali oszustw i nadużyć powodowanych przez nieuczciwych kontrahentów. Każdy Klient, którego wiarygodność płatnicza została potwierdzona, będzie mógł zakupić telefon na dotychczasowych zasadach. Klientom, którzy nie zdecydują się na zgodę dotyczącą weryfikacji oraz wpłatę kaucji, zostaną zaoferowane usługi w systemie 'pre-paid' bądź zakup telefonu wraz z abonamentem po cenie rynkowej (tzn. nie w ramach oferty promocyjnej). Nie ulegną zmianie dotychczasowe, indywidualnie stosowane (odrębne) zasady pobierania kaucji od klientów, którzy np. legitymują się dokumentami budzącymi wątpliwości, przekraczają limit kredytowy rozmów lub występują o usługi roamingowe.
Stosowanie zabezpieczenia w postaci weryfikacji wiarygodności płatniczej za zgodą klienta są zgodne z obowiązującą ustawą o Ochronie Danych Osobowych i regulaminami świadczenia usług telekomunikacyjnych.
Operatorzy telefonii komórkowej, podobnie jak przedsiębiorstwa innych sektorów rynku (firmy leasingowe, pośrednictwa kredytowego) ponoszą straty z tytułu tzw. złych długów, które spowodowane są umowami zawartymi od początku w złej wierze (proceder wyłudzeń) oraz nierzetelnością kontrahentów (zaprzestanie płacenia rachunków czy rat kredytowych). Koszty "obsługi" takich klientów sięgają jedynie w przypadku operatorów GSM 60 milionów złotych miesięcznie. Istnieją całe zorganizowane grupy przestępcze oraz pojedyncze osoby, które z wyłudzeń uczyniły swój sposób na zarabianie pieniędzy. Konsekwencje ponoszą wszyscy uczciwi Klienci, dla których oferta uwzględnia ryzyko nie ściągnięcia należności od niesolidnego kontrahenta. W skali makro skutki nadużyć odczuwa cały rynek - w poszukiwaniu oszczędności ograniczane są inwestycje i zatrudnienie. Jednocześnie wszyscy obywatele ponoszą konsekwencje takiej sytuacji - jedynie Polska Telefonia Cyfrowa, operator sieci Era GSM, kieruje średnio miesięcznie 5 - 7 tysięcy pozwów o dochodzenie należności do sądów oraz kilkaset zawiadomień o przestępstwie do prokuratury, co ma wpływ na funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i czas oczekiwania przeciętnego Kowalskiego na rozpatrzenie jego sprawy.
Diametralnej poprawie sytuacji sprzyjałaby zmiana prawa oraz zastosowanie w praktyce sprawdzonych w Europie Zachodniej rozwiązań (np. utworzenie biura informacji służącego ocenie ryzyka kredytowego). W żadnym z krajów europejskich nie istnieją bowiem przepisy chroniące dane osobowe, które chroniąc jednocześnie oszustów umożliwiałaby nadużycia. Ochrona prywatności - tak, ale nie kosztem sprzyjania nieuczciwości i utrudniania rzetelności w obrocie gospodarczym. Takie założenia przyjęli operatorzy decydując o zmianie zasad zawierania umów na warunkach promocyjnych. W sensie rozwiązań systemowych, konsekwencją takiego podejścia jest planowana inicjatywa ustawodawcza, zwana roboczo ustawą o wymianie informacji kredytowej, której celem jest uregulowanie na stałe zasad weryfikacji płatniczej. W tym kontekście, rozwiązania przyjęte na dzień dzisiejszy przez operatorów nie mają charakteru stałego i ostatecznego.
Przedstawiciele operatorów zapewniali, że procedura weryfikacji wiarygodności płatniczej nie wpłynie negatywnie na wygodę (czas) procesu zakupu telefonu. Wojciech Pytel z Plus GSM powiedział, ze procedura zapytania o wiarygodność do baz pozostałych operatorów będzie przebiegała równolegle z procesem aktywacji - czyli w przypadku tego operatora online. Każdy autoryzowany przedstawiciele Plusa ma dostęp do terminala pozwalającego na kontakt z data center w centrali. Z informacji uzyskanych w warszawskim salonie firmowym sieci Plus GSM wynika, ze uzyskanie natychmiastowej informacji będzie niemożliwe i proces zakupu może wydłużyć się nawet o dzień lub dwa.
Kolejnym problemem będzie oprocentowanie kaucji. Jedynie Plus GSM zadeklarował, że zwrot kaucji po 6 miesiącach będzie w jakimś stopniu waloryzowany. Rzeczniczka Ery, Anna Wołek poinformowała, że abonent otrzyma po pół roku dokładnie tyle samo -760 zł.